Historia e Alcatrazit, burgu nga i cili është e pamundur të arratisesh: Al Capone, Ornitologu dhe misteri i arratisjes së vitit 1962

Burgu federal më i famshëm në botë është krijuar 90 vjet më parë, më 11 gusht 1934, në Gjirin e San Franciskos: po flasim për Alcatraz-in, i cili e ka marrë emrin nga ishulli me të njëjtin emër në të cilin ndodhet burgu.

Ishulli i Pelikanit

“La Isla de los Alcatraces”, Ishulli i Pelikanëve: kështu e quajti eksploruesi spanjoll Juan Manuel de Ayala në vitin 1775 atë brez toke 2 km larg kontinentit, i cili, duke kaluar nga goja në gojë, u bë “Alcatraz”.

Në 1850, presidenti Millard Fillmore vendosi që zogjtë e detit t’i linin vend ushtrisë: u ndërtua një fortesë për të mbrojtur Gjirin e San Franciskos, së bashku me një far.

Që andej rruga për t’u kthyer në burg, ishte një hap i shkurtër; në të njëjtin vit, ndërtesa u përdor si një shtëpi për të burgosurit e Ushtrisë Amerikane.

Të burgosurit ndërtojnë qelitë e tyre

Qytetarët e akuzuar për tradhti gjatë Luftës Civile dhe indigjenët “rebelë” që nuk kishin pranuar shpronësimet e territorit nga qeveria: banorët – të detyruar – të ishullit vazhduan të rriteshin dhe të ndërtonin qelitë e tyre.

Në vitin 1912 përfundoi ajo që ishte ndërtesa më e madhe e betonit të armuar në botë.

1933 mbërrin: ai që ishte një burg ushtarak kalon nga Ushtria në Departamentin e Drejtësisë, për të strehuar subjekte speciale, ata që janë shumë të rrezikshëm.

Objekti i sigurisë maksimale, me një roje për çdo tre të burgosur, hapi dyert më 11 gusht 1934.

Filozofia ishte e thjeshtë: pak privilegje, për të riedukuar rreth 270 “qiramarrës”.

Nga Al Capone te “Ornitologu i Alcatrazit”

Ai ishte i burgosuri më i famshëm: Al Capone, “Scarface”, kaloi katër vjet e gjysmë në burg.

Në vitet 1930 ai duhej të zhvendosej nga burgu në Atlanta, Georgia, ku sistemi i sigurisë nuk ishte në gjendje ta pengonte atë të vazhdonte të drejtonte operacione kriminale ose të jepte ryshfet zyrtarëve.

Emra të tjerë të njohur?

Alvin Creepy Karpis Karpowicz, i cili theu rekordin e qëndrimit në ishull duke arritur në 25 vjet, i fundit nga Armiqtë Publikë që u kap nga drejtori i FBI-së J. Edgar Hoover.

Dhe më pas, ishte edhe vrasësi Robert Stroud, i mbiquajtur “Ornitologu” për shkak të pasionit të tij për kanarinat dhe studimit të sëmundjeve të tyre: Për fat të keq, nga burgu ai nuk mundi t’i përkushtohej hobit të tij fisnik.

Arratisja misterioze

Natën e 11 qershorit 1962, tre të burgosur (Frank Morris, John Anglin dhe Clarence Anglin), pasi hoqën ventilatorin e një kanali me mjete të improvizuara (si një lugë e salduar në motorin e një fshesë me korrent), rrëshqitën në tuneli.

Në javët e mëparshme ata kishin punuar fshehurazi për të zgjeruar kalimin, duke përfituar nga zhurma e krijuar nga të burgosurit e tjerë gjatë orës së muzikës dhe duke e mbuluar me një mur të rremë.

Në mbrëmjen e arratisjes, koka me tufë flokësh të vërtetë të vjedhura nga berberi u vendosën në shtretër për të mashtruar rojet.

Pasi arritën me sukses jashtë, të arratisurit hipën në një gomone të bërë më parë me pesëdhjetë mushama të vjedhura.

FBI, e ndihmuar në hetim nga një i burgosur që kishte mbetur pas gjatë arratisjes, prapë nuk ishte në gjendje të kuptonte nëse operacioni pati sukses apo jo, dhe deklaroi se treshja ishte mbytur.

Emrat e personave që u zhdukën në mënyrë misterioze ende figurojnë sot në listën e të kërkuarve.

Sipas të afërmve të Anglinëve, një foto do të dëshmonte praninë e dy vëllezërve në Brazil.

14 përpjekje për arratisje: Të gjitha dështuan?

Vendndodhja e izoluar dhe e ftohtë, rrymat e forta oqeanike: në 29 vjet aktivitet, vetëm 36 të burgosur patën guximin të tentonin arratisjen (14 tentativa gjithsej).

Përveç misterit të arratisjes së vitit 1962, të gjithë dështuan keq; ata që nuk u qëlluan u mbytën ose u zhdukën nën ujë.

Nuk ka asnjë lajm të konfirmuar për të arrestuarit që kanë arritur në kontinent.

Në vitin 1963, administratorët vendosën që kostot e menaxhimit dhe mirëmbajtjes ishin bërë të paqëndrueshme: ushqimi dhe materialet duhej të mbërrinin nga deti dhe kripa po gërryente muret.

Pasi priti 1 mijë e 576 burra, burgu mbylli dyert.

Por historia nuk mbaroi: një grup aktivistësh, indigjenë amerikanë, e pushtuan atë nga viti 1969 për dy vjet, duke dashur ta transformonin strukturën në një muze dhe universitet.

Sot, megjithëse nuk funksionon më, burgu vazhdon të jetojë në imagjinatën popullore, duke pritur një milion vizitorë në vit.

 Marrë nga “Corriere Della Sera”, përshtatur për Albanian Post 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.