Guido Maria Brera: Tregjet janë në mëshirën e algoritmeve, por Evropa nuk është në rrezik për momentin

Indeksi Nikkei në kulm, Evropa dhe Wall Street në të kuqe, hija e një ngadalësimi të madh amerikan. Guido Maria Brera, president i Kairos (nje grup i madh për menaxhimin e Fondeve), çfarë po ndodh në tregje?

“Kjo krizë ka tre protagonistë, të cilët shpesh nuk flasin me njëri-tjetrin: grupin e “tregtarëve (trader) të ditës”, investitorët e shtëpive, një popullatë e lindur falë subvencioneve që blejnë letra me vlerë prej katër vitesh, shpesh pa i kushtuar vëmendje të veçantë bazave. Pastaj janë fondet më të sofistikuara, të cilat kanë përdorur normat zero në Japoni për të financuar veten dhe për të blerë asete financiare në mbarë botën”.

“Së fundi, grupi i fondeve sistemike, të cilat shpesh përdorin algoritme “ndjekës të trendit”, domethënë që ndjekin atë që bëjnë të tjerët dhe rrezikojnë të ngatërrojnë Roaring Kitty (përdoruesi social që bëri që aksionet e GameStop të rriten në 2021, red.) për Warren Buffett. Por më pas Buffett shet, Amerika ngadalësohet, banka qendrore japoneze më në fund rrit normat, luftërat përhapen dhe befas të gjithë shesin: efekti është që paqëndrueshmëria rritet në nivelin e saj më të lartë dhe, në tre ditë, gjithçka ndryshon. Unë do t’ju jap disa numra në shkallën e ngjarjes: midis javës së kaluar dhe kësaj jave, vetëm fondet sistemike shitën më shumë se 50 miliardë në kapital, të cilat tregu padyshim nuk arriti t’i përthithte”.

Pra, a nuk mjafton frika për një recesion të SHBA-së për të justifikuar rrëzimin më të keq të bursës japoneze që nga viti 1987?

“Jo. Ne kemi një treg kapitali të hiper-lidhur, hiper-financiar; mjafton një e dhënë e vogël negative dhe krijohet një efekt bore. Kështu funksionojnë makinat në krahasim me njerëzit”.

Dhjetë vjet më parë, romani “Djajtë”, hoqi vellon e financave të mëdha, teprimet dhe rreziqet e tyre. Kjo histori vazhdon përmes podcastit, me Black Box. Kush janë djajtë e vërtetë sot?

“Janë njësoj si më parë, por u janë shtuar makineritë; kjo është arsyeja pse është gjithnjë e më e vështirë të menaxhosh krizat. Ne kemi qenë dëshmitarë të një zëvendësimi gradual të njeriut: makina lexon dhe ekzekuton, por nuk e di nëse Buffett apo Kitty qëndron pas këtij urdhri”.

Kapitulli i tarifave. Ka nga ata në treg që po vënë bast për një ndërhyrje urgjente nga Rezerva Federale, BQE po studion lëvizjet e ardhshme. Çfarë prisni nga bankat qendrore?

“Politika monetare ishte ekspansioniste për shumë vite, më pas institucionet u detyruan të shtrëngonin frenat për të luftuar inflacionin. Dhe ata e bënë atë vonë, duke mos përgjuar gjendjen shpirtërore të një rendi global që po prishej. Por Banka Qendrore Japoneze hapi një rrugë: bota mori hua në jen me kosto shumë të ulëta dhe u krijua një levë shumë e rëndësishme. Më pas banka rriti më në fund normat dhe ndërkohë mbërriti ulja e Fed-it. Problemi është se gjithçka ishte shumë e shpejtë: flukset e kapitalit janë anarkike, rreziku është që të mbizotërojë irracionalja. Shpesh pyes veten nëse me subvencionet ishte e drejtë të krijohej një ushtri që ve baste apo ndoshta në vend të kësaj me gjithë ato para mund të kishim krijuar ura drejt së ardhmes”.

Si?

“Nëse doni të krijoni virtuozitet ose të mbështesni sipërmarrjen, duhet të ofroni siguri”.

Njerëzit që nga divanet investojnë në bursë me ndihmat shtetërore… Ata duken si Shtetet e Bashkuara të përshkruara nga J. D. Vance në “American Elegy”.

“Në fakt, ne arrijmë atje. Ti më jep paratë, unë bëj çfarë të dua me to. Dikur borxhi publik dilte për të përmirësuar shëndetin dhe shkollat ​​dhe për të krijuar një shtresë të mesme, sot ato para shkojnë për ata që nuk kanë punë dhe shpresa për të ardhmen. Njerëzit dalin para një kompjuteri dhe fillojnë të blejnë. Më pas, makinat lexojnë numrat dhe i përforcojnë verbërisht lëvizjet e tyre”.

Si po shkon Evropa?

“Evropa është pak jashtë loje për momentin. Nuk mori pjesë shumë në ngritje dhe shpresojmë që të mos marrë pjesë shumë në zbritje. Është kryesisht një temë amerikane dhe aziatike. Këtu, të gjitha përpjekjet pas Covid-it kanë shkuar në një drejtim më të virtytshëm, të ndërtimit të sipërmarrjes. Dhe në Evropë bursa nuk është një instrument politik zgjerimi; në Amerikë, megjithatë, rritja e aksioneve dhe rritja e PBB-së janë të lidhura ngushtë. Është me të vërtetë një temë kulturore”.

Ku të orientoheni atëherë?

“Në fund, duke lundruar me borxhe të larta publike dhe shumë para të printuara, do të na duhet të shikojmë “asetet trofe” reale për të ruajtur fuqinë blerëse të monedhës: mes tyre sigurisht disa aksione, por edhe ari, i cili është pasuri shumë e kërkuar. Dhe Bitcoin i cili, edhe pse i paqëndrueshëm, do të bëhet një aset strehë e sigurt pasi ka një sasi të kufizuar dhe nuk mund të përsëritet”.

Le të flasim për Italinë. Dje Piazza Affari ishte bursa më e keqe në Evropë, spread është rreth 150 pikë bazë: a ka rrezik të zgjerohet?

“Unë besoj se në këtë fazë Italia po ecën më mirë se të tjerët; në Evropë, vuajtja e vërtetë është Gjermania, e cila ka përfituar nga kostoja shumë e ulët e energjisë dhe valutës, ndërsa Franca ka një kosto shumë të lartë të qeverisë. Prandaj Italia ka një mundësi të madhe, atë për t’u bërë gjithashtu një “aset trofe”.

Çfarë do të thotë?

“Mendoj se do të na duhet ta transformojmë Italinë në një zyrë moderne, një vend të mrekullueshëm për të ardhur dhe për të punuar. Jo një destinacion për turizmin e ditës që bën shumë dëm, por një vend ku ne do t’u mësojmë fëmijëve të atyre që vijnë, duke u fokusuar në edukimin dhe kujdesin shëndetësor, për të krijuar virtuozitet, mundësi dhe stabilitet. Kjo do të rriste të ardhurat nga taksat dhe do të krijonte një kthim të konsiderueshëm”.

Në gjashtë muajt e parë të vitit, gjigantët e Big Tech shpenzuan më shumë se 100 miliardë dollarë për inteligjencën artificiale. Dhe shifra, sipas analistëve, është e destinuar të rritet: deri në fund të vitit duhet të dyfishohet për të arritur në 1000 miliardë dollarë në pesë vjet. A mund të bëhet flluskë?

“Kur ka një zbulim të madh “thyese”, investohet shumë, gjithmonë, sepse edhe kapitali shërben për të bërë hapa përpara, është një garë e pashmangshme. Le të mendojmë se çfarë ka ndodhur me hekurudhat, telekomunikacionin dhe së fundmi me internetin. Inteligjenca artificiale është e ardhmja por gjithsesi kushton shumë; Sfida e vërtetë do të jetë ta bësh atë efikas dhe do të jetë e nevojshme edhe më shumë vëmendje legjislative dhe kontrolluese. Ashtu si energjia bërthamore, ajo do të duhet të ketë kufij dhe udhëzime, sepse përndryshe do të bëhet vërtet e ndërlikuar për t’u menaxhuar”.

Marrë nga La Stampa, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.