Gjykata e Lartë e Kanadasë mbështet paktin e emigrantëve me SHBA-të

Gjykata e Lartë e Kanadasë ka lënë në fuqi një pakt azili midis Kanadasë dhe Shteteve të Bashkuara.

Pakti – Marrëveshja e Vendit të Tretë të Sigurt të vitit 2004 (STCA) – përcakton SHBA-të si një vend “të sigurt” për migrantët.

Ai kërkon që kërkuesit e refugjatëve të kërkojnë azil në të parin nga dy vendet që arrijnë.

Aktivistët kanë argumentuar prej kohësh se STCA duhet të goditet, duke thënë se emigrantët janë në rrezik të dëmtimit në SHBA.

Në një vendim unanim të lëshuar të premten, gjykata më e lartë vendosi se STCA nuk shkel Kartën e të Drejtave dhe Lirive të Kanadasë, e cila përshkruan të drejtën “për jetën, lirinë dhe sigurinë e personit”.

Mbrojtësit e refugjatëve kishin argumentuar se përcaktimi i Kanadasë i SHBA-ve si një vend “i sigurt” shkel kartën e saj, duke thënë se migrantët janë në rrezik të ndalimit dhe keqtrajtimit kur Kanadaja i kthen ata në SHBA.

Gjykata e Lartë nuk u pajtua.

“Për mendimin tim, procesverbali nuk mbështet përfundimin se regjimi amerikan i paraburgimit është thelbësisht i padrejtë”, shkroi gjyqtari Nicholas Kasirer në emër të Gjykatës.

Gjykata, megjithatë, nuk vendosi nëse marrëveshja shkel seksionin 15 të statutit të Kanadasë, i cili garanton barazi për të gjithë sipas ligjit.

Mbrojtësit e refugjatëve kishin argumentuar se SHBA shpesh refuzon kërkesat për azil nga ata që ikin nga dhuna me bazë gjinore.

Gjykata e Lartë tha se do ta kthejë këtë argument në Gjykatën Federale për ta shqyrtuar.

STCA u krijua për të menaxhuar më mirë kërkesat e refugjatëve në kufirin tokësor SHBA-Kanada dhe për të shmangur azilkërkuesit që të bëjnë kërkesa në shumë vende, ose të ashtuquajturat “pazar azili”.

Shtetet e Bashkuara janë i vetmi komb i përcaktuar si një “vend i tretë i sigurt” nga Kanadaja – një përcaktim i bazuar, pjesërisht, nga besimi i Otavës se SHBA përmbush një standard të lartë në mbrojtjen e të drejtave të njeriut.

Në vitin 2020, Gjykata Federale e Apelit e Kanadasë vendosi se marrëveshja e azilit që vendi ka me SHBA-të është e pavlefshme sepse Amerika shkel të drejtat e njeriut të refugjatëve.

Qeveria kanadeze e kundërshtoi atë vendim, duke e çuar çështjen në Gjykatën e Lartë, ku u dëgjua tetorin e kaluar.

Për pjesën më të madhe të historisë së paktit, marrëveshja zbatohej vetëm për pikat kufitare zyrtare midis Kanadasë dhe SHBA-ve, duke nxitur mijëra të hyjnë në këmbë përmes të ashtuquajturave “kalime të parregullta kufitare” – më e popullarizuara është rruga Roxham midis shtetit të New Yorkut dhe provincës së Kebekut.

Në mars, u njoftua një ndryshim në STCA. Tani ai zbatohet për të gjithë kufirin SHBA-Kanada, duke mbyllur rrugët alternative si Rruga Roxham për ata që kërkojnë azil në Kanada përmes SHBA-ve.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.