“Gjeniu i pavarur modern”, The Telegraph me artikull dedikuar orëpunuesit shqiptar Rexhep Rexhepi

Rexhep Rexhepi, një shqiptar nga Kosova i njohur si orëpunues profesionist dhe tejet i talentuar, i cili është shpërngulur në Gjenevë të Zvicrës që prej luftës së fundit në Kosovë, po vazhdon të shijojë suksese të shumta në lëminë e tij.

Kësisoj, së fundmi mediumi britanik The Telegraph, transmeton AlbanianPost – i ka kushtuar Rexhepit një artikull, brenda të cilit përfshihet edhe një intervistë me orëkrijuesin e bujshëm.

Në artikullin e publikuar në faqen zyrtare të mediumit, përshkruhet historia e emigrimit të Rexhepit drejt Zvicrës për shkak të luftës në Kosovë që nisi në vitin 1998.

Më tej, artikulli detajon sfidat që ai ka hasur në profesionin e tij prej orëbërësit për të arritur deri në shkallën ku qëndron sot.

Sukseset e tij, duke përfshirë fitoren e çmimeve më me nam, si dhe bashkëpunimi i tij me markën Louis Vuitton (kolaborim për të cilin AlbanianPost ka raportuar në kohë reale, para gjashtë muajsh) – janë edhe disa prej pikave që zunë vend në artikullin e publikuar.

Më poshtë, gjeni artikullin pa ndërhyrje të The Telegraph.

Qyteti i vjetër i Gjenevës është një vend i qetë, por çdo ditë grupe mblidhen jashtë tre fronteve të dyqaneve. Këto janë punëtoritë e Akrivia-s, dhe ato vijnë për të admiruar punën e orëndreqësve, prodhuesve të kutive dhe prodhuesve të rripave.

Kjo do të ishte mbresëlënëse nëse punëtoritë do të ishin në pronësi të një prej grupeve të orëve miliarda dollarëshe, por bëhet diçka si një përrallë horologjike kur kupton se kompania është fëmija ëndërr e një refugjati, i cili, në moshën 37-vjeçare, po bën disa nga orët më inovative dhe më të kërkuara në botë.

I lindur në vitin 1987 në Zhegër, Kosovë, Rexhep Rexhepi u rrit nga gjyshja e tij ndërsa babai i tij punonte si restaurator në Zvicër, duke dërguar para në shtëpi dhe vizitonte familjen sa herë që kishte mundësi.

“Kur të kthehej”, thotë Rexhepi, “do ta mbante këtë orë – Omega apo Tissot – marka nuk kishte rëndësi, por ia merrja nga kyçi i dorës dhe dëgjoja zhurmën tik-tak. Ishte një pjesë magjike dhe unë isha intriguar”.

Më 28 shkurt të vitit 1998, shpërtheu Lufta e Kosovës, duke shpërngulur më shumë se një milion shqiptarë të Kosovës.

Rexhepi, atëherë 11 vjeç, dhe dy vëllezërit e motrat e tij u dërguan në Zvicër.

“Integrimi ishte i ngadaltë dhe me të vërtetë nuk ishte shumë argëtues”, thotë ai.

“Ju përpiqeni të gjeni veten duke gjetur komunitetin tuaj. Fillova të shkoja në bibliotekë dhe të lexoja libra për bërjen e orës. Bëra edhe pak ‘skateboard’ dhe përmes kësaj takova një fqinj që ishte orëndreqës dhe ai më inkurajoi që të vazhdoja”, shton ai.

Në moshën 15-vjeçe, Rexhepi mundi 300 kandidatë të tjerë për të fituar një vend pune për të punuar orë në Patek Philippe.

Ai kaloi tre vjet mes fabrikimit dhe shkollës së orës, pastaj dy në punëtoritë e Patek-ut, ku pa për herë të parë Tourbillon 10-ditor dhe u zotua se një ditë do të mbante një ‘turbillon’ që kishte bërë vetë.

Në vitin 2007 ai kaloi në krijuesin e lëvizjes së pavarur BNB Concept, ku një vit më vonë ai ishte në krye të një ekipi prej 15 vetash.

Kishte një hap më të rëndësishëm për Rexhepin: të punonte me një orëpunues të pavarur tradicional.

Nëpërmjet një miku, atij iu dha një provë dhe më pas një punë në FP Journe – një nga prodhuesit e paktë të orës moderne që projektoi dhe ndërtoi lëvizje në tërësinë e tyre.

“Kam shumë respekt për zotin Journe”, thotë Rexhepi.

“Ai e kuptoi se çfarë doja të bëja dhe çfarë duhej të mësoja. Qëndrova me të për dy vjet, por mund të kisha qëndruar edhe për 10 të tjera nëse nuk do të kisha pasur ofertën për të punuar me një mik në disa prototipa në këmbim të ndihmës inxhinierike për të ndërtuar orën time”, shton ai.

Rexhepi nuk e kishte idenë për vështirësitë që kishin përpara.

Në moshën 25-vjeçe, me skica të detajuara, por pa orë të vërteta në emrin e tij, askush nuk ishte i gatshëm të rrezikonte ta porosiste atë të krijonte një orë të punuar me dorë që do të shkonte në dhjetëra mijëra franga zvicerane.

Vetëbesimi i tij u lëkund për herë të parë në karrierën e tij dhe iu deshën dy vjet që besimi i tij të kthehej në vetvete.

“Përfundimisht mendova, ‘Po e bëj këtë. E di pse e kam nisur dhe do të bëj një lëvizje sa më cilësore. Unë do të fokusohem në të’. Kur vendosni vetëm energji të mirë në punën tuaj, transmetoni diçka ndryshe dhe që nga ai moment, çdo person që takova e kuptoi se çfarë po bëja dhe gjithçka ndryshoi”, shtoi ai.

Ai e zbuloi orën e tij debutuese në vitin 2015.

“Klienti i parë e kuptoi se çfarë po bëja”, thotë Rexhepi.

“Dhe unë mendoj se ai ndjeu se kishte nevojë të më ndihmonte. Unë as nuk jam i sigurt se atij i pëlqeu ora. Ai ishte thjesht një djalë i mirë, dhe unë do ta kujtoj gjithmonë atë që bëri. Babai im na tha që ne duhet t’i bindemi gjithmonë zviceranëve. Kështu që unë nuk mund të isha djali që vinte nga Kosova dhe bëja ora zvicerane me emrin tim. Duket marrëzi, por thjesht nuk mund ta bëja”, shtoi ai.

Gjatë tre viteve në vijim Rexhepi fitoi respekt në mesin e koleksionistëve.

Natyra e rrallë, e punuar me dorë e orëve të tij, cilësia e tyre e qëndrueshme dhe dëshira e tij për të bërë gjithmonë më të mirën, nënkuptonin që në kohën e debutimit të tij në panairin “Baselworld” në vitin 2018, ai kishte zhvilluar tashmë gjashtë kalibra unikë – pesë prej tyre ‘tourbillons’ – nën emrin Akrivia.

Dhe pikërisht në këtë pikë ai më në fund vendosi se ishte koha e duhur për një koleksion me të njëjtin emër, duke prezantuar Rexhep Rexhepi Chronomètre Contemporain I (RRCC I).

Me stil më klasik se orët e mëparshme, ai shfaqi lëvizjen e punuar me dorë dhe përfundimin e saktë që e çoi atë nga ndjesia e nëndheshme në një nga prodhuesit më të kërkuar në botë.

Më vonë atë vit ai mori njohjen më të lartë të industrisë me RRCC I dhe fitoi çmimin “Grand Prix d’Horlogerie de Genève” për Orën më të Mirë të Burrave.

Një pasardhës i natyrshëm i George Daniels, Kari Voutilainen dhe FP Journe, edhe Rexhepi po hap rrugë të reja, duke ndjekur rrugën e tij, duke përqafuar sfidat që përballet gjatë rrugës – dhe të gjitha pa ndonjë investim të jashtëm.

Kjo nevojë për pavarësi është diçka për të cilën ai kthehet vazhdimisht.

“Unë u rrita në një Kosovë të lirë dhe papritmas u frikësuam sepse policia serbe kishte të drejtë të bënte gjithçka”, thotë ai.

“Pra, liria ka qenë shumë e rëndësishme gjatë gjithë jetës sime. Nuk kam pse të bind askënd se po bëj një punë të mirë dhe jam i lirë të evoloj me ritmin tim”, shton ai.

Përderisa shumë marka më të mëdha kanë ekipe inxhinierësh prototip, në punëtoritë e Rexhepit gjithçka bëhet nga ai, pasi ai beson se produktet e dizajnuara nga komiteti humbasin karakterin e tyre.

Ai prodhon 40 deri në 50 orë në vit me një ekip prej 25 personash duke përfshirë stafin e dhomës së pasme.

Duke qëndruar me këmbë në tokë, thotë ai, mund të ndihmojë secilin prej tyre të rritet.

“Kur punojmë së bashku, jemi më të fortë”, thotë Rexhepi.

Rexhepi projekton dhe ndërton çdo prototip.

Kur ai është i lumtur, komponentët u dërgohen orëbërësve për t’i montuar, dhe Rexhepi i mëson ata ndërsa shkojnë.

Nga projektimi deri në përfundim, një projekt mund të zgjasë gjashtë muaj deri në pesë vjet.

Rexhepi deri më sot ka lançuar 10 koleksione dhe secila sjell diçka të re.

I përshëndetur nga specialistët si një “gjeni i pavarur modern”, Rexhepi zakonisht nuk e pranon zhurmën.

“Unë nuk jam një gjeni”, thotë ai duke ngritur supet.

“Unë nuk besoj në gjeni. Pra, ju e dini, unë thjesht po përpiqem të mësoj ngadalë të bëj më mirë”, shton ai.

Makineritë në punishtet e Rexhepit datojnë që nga epoka e artë e bërjes së orës zvicerane.

Ai ka restauruar torno, presa stampuese dhe makina për bluarje dhe shpime nga shekulli i 19-të dhe fillimi i shekullit të 20-të.

Për sa i përket frymëzimit të tij për organizimin e punëtorisë, Rexhepi u inspirua nga Mbretëria e Bashkuar dhe babai i orëndreqësve të pavarur, George Daniels (1926-2011).

“Libri i George ‘Watchmaking is the bible’”, thotë ai.

“Pashë të gjitha fotot e makinerive të tij dhe doja të kisha saktësisht të njëjtën gjë sepse doja të krijoja si ai dhe siç bënë FP Journe dhe Kari Voutilainen pas tij. Këta pionierë bënë shumë. Sot kam më shumë mjete, më shumë informacion dhe më shumë shembuj. Ata punonin nga intuita, dhe kjo është arsyeja pse kam kaq shumë respekt për të kaluarën. Puna me këto makina të vjetra të shtyn të mendosh ndryshe, të jesh pak më minimalist dhe të mos marrësh rrugën e lehtë”, shton ai.

Ndërsa çmimet për një krijim të Rexhepit janë nga 50 mijë deri në 350 mijë funte zvicerane dhe listat e pritjes shkojnë me vite, vitin e kaluar një orë e tij e dorës u shit në Phillips Hong Kong për afër 750 mijë funte zvicerane.

A do ta bëjë kjo të rivendosë çmimet e tij?

“Çmimi fillestar për RRCC isha pak më i ulët se sa kushtonte në fakt, por ishte një mënyrë për mua për t’i treguar botës se çfarë jam në gjendje të bëj dhe për të tërhequr më shumë njerëz. Nuk mund ta besoja kur pashë çmimin e shitjes. Por mund t’ju them se kjo nuk do të ndikojë në çmimet e mia”, thotë ai.

“Nuk dua ta luaj atë lojë. Unë ngarkoj atë që më nevojitet që të mund të investoj në kompaninë time, të kujdesem për familjen time të re, të ha ushqim të mirë, të blej mjete të mira dhe ndoshta të blej disa orë. Sigurisht, blerja vetëm për të shitur nuk është e saktë, sepse shumë njerëz duan një orë nga ne. Por disa vite më parë, askush nuk e donte orën time, kështu që fakti që sot njerëzit e duan atë më bën të lumtur”, shton ai,

Vitin e kaluar, Rexhepi bashkëpunoi me Louis Vuitton në një botim orësh me 10 pjesë për të mbështetur çmimin Louis Vuitton Watch – një çmim financiar dhe një mentorim një vjeçar i markës për prodhimin e Louis Vuitton La Fabrique du Temps (LFdT).

Tani e tutje, të gjitha orët e krijuara nga Rexhepi, do të gdhenden nën markën Rexhep Rexhepi, dhe jo Akrivia.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com