Rajoni i Ballkanit Perëndimor mirëpriti para disa javësh presidentin e Këshillit Evropian, Charles Michel, bashkë me propozimin e “komunitetit gjeopolitik evropian”.
Gjatë vizitës së tij në Serbi, Shqipëri dhe Bosnjë-Hercegovinë, numri një i Këshillit mori dy dritë jeshile të rëndësishme – nga presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç dhe nga kryeministri shqiptar, Edi Rama.
Kjo, si në lidhje me projektin e konvergjencës për sfidat e përbashkëta me partnerët e BE-së, ashtu edhe në lidhje me përpjekjet reformuese të procesit të zgjerimit të Bashkimit.
Beogradi sheh “me kënaqësi dhe shpresë” mundësinë e anëtarësimit në projektin e “komunitetit gjeopolitik evropian”.
Ky i fundit, do të diskutohet në KE më 23-24 qershor dhe paralelisht me samitin me liderët e Ballkanit Perëndimor të mbledhur në Bruksel të enjten e 23 qershorit.
“Nuk shoh asgjë negative për Serbinë”, komentoi presidenti Vuçiç në konferencën e përbashkët për shtyp.
Ai e vlerësoi nismën e propozuar si një “hap përpara” për të gjithë rajonin e Ballkanit.
Nga Tirana zyrtare, kryeministri Rama shprehu “mbështetje të plotë” për një projekt që do t’i ofronte “integrim të menjëhershëm politik” Shqipërisë dhe të gjitha vendeve të rajonit që presin prej vitesh të bëhen anëtarë të rinj të Bashkimit Europian.
Duke folur për mediat pas takimit me Michel-in, kreu i qeverisë shqiptare ritheksoi nevojën që njëzet e shtatë vendet “të kapërcejnë këtë fazë në të cilën marrëdhëniet tona kalojnë vetëm përmes kapitujve apo grupimeve të procesit të integrimit europian”.
Për Ramën ishte “jashtëzakonisht e rëndësishme” që gjashtë vendet e Ballkanit të kenë akses në një platformë politike për të diskutuar çështje të përbashkëta, ndërkohë që, në të njëjtën kohë, qeveritë punojnë për të përmbushur kriteret për t’u anëtarësuar në Union.
Kjo është arsyeja pse propozimi për dhënien e statusit të “anëtarës së asociuar në BE” shihet pozitivisht nga liderët e rajonit dhe veçanërisht nga ata që prej vitesh janë një hap larg fillimit të negociatave të anëtarësimit.
Organizimi
‘Komuniteti Gjeopolitik Evropian’ do të përfshinte Partneritetin Lindor dhe Ballkanin Perëndimor.
Ai do të vepronte si një lloj “dhomë pritjeje” me të drejta dhe avantazhe të veçanta për vendet në bllok që konkurrojnë për anëtarësim.
Ukraina aplikoi për anëtarësim në BE katër ditë pasi Rusia nisi sulmet e saj në fund të shkurtit.
Blloku ende nuk i është përgjigjur thirrjes së presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky për të përshpejtuar anëtarësimin.
Megjithatë, ndërsa propozimi duket se i shërben bllokut, krerët e vendeve kanë rezervat e tyre.
Kjo, në lidhje me planin për të cilin kanë frikë se mund të shërbejë si ngushëllim për mosdhënien e statusit të anëtarësimit në BE.
Kryediplomati ukrainas Dmytro Kuleba kritikoi idenë, duke thënë se “nuk kemi nevojë për zëvendësues për statusin e kandidatit në BE që tregojnë trajtim të dorës së dytë të Ukrainës dhe lëndojnë ndjenjat e ukrainasve”.
Ai tha se “paqartësia strategjike mbi perspektivën evropiane të Ukrainës” nga disa vende anëtare të BE “ka dështuar dhe duhet të marrë fund”.
Ky shqetësim i bën jehonë kritikave të mëparshme të Lituanisë ndaj sugjerimeve të Francës, anëtare tjetër të BE-së, për krijimin e një “komuniteti politik evropian”.
Presidenti i Lituanisë, Gitanas Nauseda u tha mediave më 10 maj se ideja është “një përpjekje për të mbuluar mungesën e dukshme të vullnetit politik drejt dhënies së statusit të kandidaturës për Ukrainën”.
Ekspertët
Krahas vendeve, studiues dhe ekspertë kishin ngritur alarmin edhe për planet e Macron-it.
President i Institutit të Çështjeve Publike në Varshavë, Jacek Kucharczyk i bëri jehonë shqetësimeve.
Ai u shpreh se “nevojat për reforma të brendshme janë të vlefshme dhe urgjente, por ato nuk duhet të përdoren si justifikim për të mbajtur evropianët lindorë në dhomën e pritjes për dekadat e ardhshme”.
Studiuesi në Carnegie Europe, Stefan Lehne theksoi se “Ideja e Macron-it për një komunitet politik evropian pasqyron tendencën franceze për të menduar për zgjerimin kryesisht në drejtim të gjetjes së alternativave ndaj tij”.
Lehne iu referua ish-presidentit të Francës, Francois Mitterrand, i cili në vitin 1989 parashtroi për herë të parë planin e komunitetit si një hapësirë politike evropiane përtej Bashkimit Evropian që mund të ishte një hap i parë drejt anëtarësimit ose një alternativë ndaj tij.
“Ashtu si me konceptin e ngjashëm të Francois Mitterrand për një Konfederatë, vendet që dëshirojnë të bashkohen me BE do të kenë frikë se do t’i zbresin në një rreth të jashtëm, ndërsa shtetet që preferojnë një marrëdhënie më të largët (si Britania e Madhe) do ta shohin atë shumë shtrënguese”, shtoi Lehne.
Redaktori kontribues i Politico, Paul Taylor, thotë se ideja e Macron-it “ia vlen të eksplorohet”.
“Nëse do të shoqërohej me zvogëlimin e disa barrierave për anëtarësim, siç është kërkesa për unanimitet në hapjen dhe mbylljen e secilit prej ‘kapitujve’ të zgjerimit, mund të ishte tërheqëse për shtetet aspirante pa ua grabitur anëtarëve të BE-së të drejtën e vetos për vendimin përfundimtar për anëtarësimi”, deklaroi Taylor.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
