Çfarë përfaqëson Xhihadi Islamik Palestinez dhe ku ndryshon nga Hamasi?
Brixhilda Xhuraj
12.05.2023 9:13Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, nisi një ofensivë të re izraelite në Gaza në orët e para të mëngjesit të së martës.
Ndërsa operacioni “Mburoja dhe Shigjeta” vazhdon, këtu janë disa nga përgjigjet e pyetjeve kryesore në lidhje me milicinë palestineze që Forcat e Mbrojtjes të Izraelit thonë se po synojnë.
Çfarë është Xhihadi Islamik Palestinez?
E themeluar në vitin 1981 nga anëtarët e Vëllazërisë Myslimane të Egjiptit, Xhihadi Islamik Palestinez shihet si një degë e kësaj organizate.
Ajo mbështetet financiarisht nga Irani dhe ka lidhje të gjata me atë vend, duke u frymëzuar nga Revolucioni Islamik i vitit 1979.
Qëllimi i deklaruar i grupit është shkatërrimi i Izraelit dhe krijimi i një shteti palestinez plotësisht islamik në vend të tij.
Ai beson se ky qëllim mund të arrihet vetëm nëpërmjet përdorimit të forcës dhe mjeteve ushtarake, jo me negociata politike.
Krahu i armatosur i grupit njihet si Brigadat Al-Quds, të themeluara në vitin 1992.
Ai ka planifikuar dhe ekzekutuar sulme të shumta terroriste vdekjeprurëse kundër civilëve izraelitë dhe objektivave ushtarakë që nga fillimi i tij, dhe ka prodhuar dhe lëshuar raketa, mortaja dhe raketa nga Rripi i Gazës.
Grupi vepron jashtë Rripit të Gazës, si dhe Bregut Perëndimor, ku ka bastione në Hebron dhe veçanërisht në Jenin.
Ajo ka selinë në Damask dhe ka zyra në Bejrut dhe Teheran.
Cila është marrëdhënia e tij me Hamasin?
Në letër, ideologjia dhe qëllimet e Xhihadit Islamik Palestinez dhe Hamasit janë pothuajse identike.
Në strukturë, megjithatë, ato janë shumë të ndryshme: PIJ është një milici më e vogël, më elitare, shpesh e fshehtë, e përkushtuar ndaj luftës së armatosur, ndërsa Hamasi është një organizatë shumë më e madhe, me bazë komuniteti që merr përsipër përgjegjësitë e plota qeveritare në Gaza.
Grupet i referohen shpesh një niveli të lartë bashkëpunimi dhe koordinimi në luftën e tyre kundër Izraelit.
Ata janë pjesë e një “dhome të përbashkët operacionesh” në të cilën marrin pjesë të gjitha lëvizjet e rezistencës palestineze.
Hamasi dhe PIJ dominojnë këtë si anëtarët më të mëdhenj dhe më të fortë.
Megjithatë, për shkak të dallimeve të tyre, të dy grupet kanë qenë shpesh në mosmarrëveshje mbi strategjinë vitet e fundit.
Si fuqi kontrolluese në Rripin e Gazës, Hamasi është bërë më i politizuar dhe i kujdesshëm ndaj rezistencës së armatosur që mund të rezultojë në hakmarrje masive izraelite, të shkatërrojë infrastrukturën e tij dhe të kërcënojë kontrollin e tij, ndërsa PIJ mbetet më militante.
Këto interesa të ndryshme kanë krijuar fërkime midis dy grupeve, me PIJ që në mënyrë periodike drejton gishtin nga Hamas-i dhe e cilëson atë si bashkëpunëtor me “armikun sionist”.
Megjithatë, është shumë më pak e ashpër në kritikat e saj ndaj Hamasit sesa me sulmet e saj ndaj Autoritetit Palestinez në Bregun Perëndimor.
Në shkëmbimet e fundit ushtarake, Hamasi ka sinjalizuar se nuk ishte i përfshirë në hedhjen e raketave nga PIJ në Izrael.
Kjo shihet se po ndodh me qëllim që të inkurajojë Izraelin të synojë vetëm objektet e PIJ-së në shenjë hakmarrjeje dhe të shmangë objektivat e Hamasit dhe operacionet e tjera më të gjera në Gaza.
Izraeli nuk e ka bërë gjithmonë një dallim të tillë, duke rezervuar të drejtën e tij për t’u hakmarrë duke argumentuar se meqenëse Hamasi kontrollon Rripin e Gazës, çdo lëshim rakete po ndodh me pëlqimin e tij të nënkuptuar, nëse jo të qartë.
Në shkëmbimin aktual të zjarrit, mesazhet në lidhje me përfshirjen e Hamasit kanë qenë të përziera dhe shpesh konfuze.
Izraeli ka projektuar një mesazh për të shënjestruar ekskluzivisht PIJ, duke e justifikuar këtë duke thënë se nuk ka prova të përfshirjes aktive të Hamasit në sulmet me raketa.
Në të njëjtën kohë, megjithatë, zëdhënësit e Hamasit kanë pohuar se grupi i tyre është me të vërtetë i përfshirë dhe, sipas një Deklarata e lëshuar prej saj, “Hamasi është pjesë e dhomës së përbashkët të operacioneve të fraksioneve që po udhëheqin reagimin ndaj këtij krimi”.
Ndërsa numri i të vdekurve dhe të plagosurve në Rripin rritet, presioni popullor do të rritet që Hamasi të marrë një rol më të madh në luftime.
Kjo mund të çojë në një zgjerim të konfliktit nëse Hamasi përdor arsenalin e tij shumë më të madh të mortajave, raketave dhe raketave me rreze të gjatë.
Cilët ishin komandantët e PIJ-së të vrarë në operacionin aktual?
Të martën, Izraeli vrau dy komandantët e PIJ-së – Jihad Ghannam, sekretarin e këshillit ushtarak të PIJ-së, dhe Tareq Izzeldeen, i cili ka orkestruar një sërë operacionesh terroriste në qytetin Jenin të Bregut Perëndimor.
Zyrtarët ushtarakë izraelitë thanë se ai ishte i angazhuar në sjelljen e raketave në qytetin e Bregut Perëndimor.
Gjithashtu në shënjestër: Khalil Al-Bahtini, komandanti i PIJ-së në sektorin verior të Gazës.
Al-Bahtini u konsiderua përgjegjës për koordinimin e sulmeve me raketa në Izrael javën e kaluar, të cilat ishin një përgjigje ndaj vdekjes së Khader Adnan – të burgosurit të shquar palestinez që vdiq në fillim të këtij muaji si rezultat i një greve urie 86-ditore.
Më pas, të enjten, dy ditë pas operacionit, Izraeli vrau Ali Hassan Muhammad Ghali, kreun e programit të raketave të PIJ-së në Rripin e Gazës.
Sipas Izraelit, Ghali “mori një pjesë aktive në breshërinë e fundit të raketave të lëshuara në Izrael”.
Ai u shënjestrua ndërsa strehohej në një apartament të fshehur në qytetin Khan Yunis, së bashku me dy anëtarë të tjerë të PIJ-së që u vranë në operacion.
Më vonë të enjten, IDF vrau zëvendëskomandantin e njësisë raketore të PIJ, Ahmed Abu Daqqa.
A po ndikon operacioni aktual Bregun Perëndimor?
Në të gjithë Bregun Perëndimor, forcat izraelite kanë goditur operacionet e Xhihadit Islamik Palestinez dhe kanë bërë arrestime masive të militantëve të lidhur me krahun e tij të armatosur.
Izraeli tha se bastisjet kishin për qëllim të çmontonin rrjetet militante dhe të pengonin sulmet e ardhshme.
Të mërkurën, në mes të Operacionit, dy palestinezë u vranë dhe të tjerë u plagosën në shkëmbimet me armë zjarri me forcat izraelite të sigurisë në qytetin Qabatiyah të Bregut Perëndimor, në jug të Jeninit (një bastion i PIJ).
Në të njëjtën ditë, grupi militant i Brigadave Jenin, i cili përfshin militantë nga disa grupe të tjera, përfshirë PIJ, raportoi një shkëmbim zjarri midis operativëve të tij dhe forcave IDF.
Marrë nga “Haaretz”, përshtatur për Albanian Post