Epilogu i Bundesliga-s së fundit – me vetëvrasjen e Borussia Dortmund-it duke arritur nivele kozmike, deri në barazimin 2-2 në shtëpi kundër Mainz, dhe Meisterschale e njëmbëdhjetë radhazi e fituar nga Bayerni më i keq në pesëmbëdhjetë vitet e fundit – nxiti idenë se pothuajse të gjithë, në të gjithë Evropën, kanë “larë duart” me kampionatin gjerman.
Kjo do të thotë se është një turne i mërzitshëm, i dukshëm, i vendosur tashmë para se të fillojë loja.
Nga ana tjetër, nëse spektatori mesatar neutral duhet të zgjedhë se çfarë të shikojë, ai nuk ka gjasa të zgjedhë një ligë që, nga viti 2013 e deri më sot, ka pasur sistematikisht të njëjtin fitues.
Duke e analizuar atë nga perspektiva e tregut të brendshëm, megjithatë, “Bayernliga” nuk ka pasur kurrë probleme të mëdha me tërheqjen: sigurisht, asnjë tifoz gjerman nuk është i lumtur të shohë gjithmonë të fitojë të njëjtin ekip, por në përgjithësi lidhjen pothuajse simbiotike që lidh klubet ndaj tifozëve të tyre (dhe anasjelltas) i lejon Bundesliga-s të ruajë interes të lartë.
Mendoni për 60 mijë njerëz që shkojnë për të parë Schalke 04 çdo dy javë, dhe ndërkohë skuadra e Gelsenkirchen përpiqet të përkeqësojë pozicionin e saj në hierarkitë e Fussball – dhe ia del mjaft mirë.
E gjithë kjo ishte e vërtetë të paktën deri para disa vitesh.
Më pas, kur problemi i të ashtuquajturve “fisnikët e kalbur” u shndërrua në një problem, duke shkuar shumë përtej kufijve të imagjinatës, diçka ndryshoi.
Nga viti 2017 e deri më sot, disa skuadra të mëdha gjermane të futbollit – Stutgarti, Këlni, Hamburgu, Werder Bremen, Schalke, Hertha Berlin – kanë rënë në Zweite.
Këto janë klube historike që operojnë në tregje themelore, në qytete të mëdha, popullsia e të cilave korrespondon me një segment të rëndësishëm tifozësh dhe ndjekësish.
Për të mos përmendur klubet si Kaiserslautern, Hannover apo St. Pauli – që me të vërtetë përfaqëson një lagje, por për sa i përket popullaritetit dhe apelit ndërkombëtar nuk ka shumë për t’i pasur zili ndonjë ekip gjerman – dhe mungesën e tyre të zgjatur nga Bundesliga.
Vendet e këtyre gjigantëve u zunë, në rotacion, nga Paderborn, Heidenheim, Darmstadt, Greuther Fürth, Bochum, Arminia Bielefeld: klube që u shfaqën ose pak më shumë, me ndjekës dukshëm më të pakët.
Pa shqetësuar Augsburg dhe Hoffenheim, tani të qëndrueshme në ligën e parë për më shumë se një dekadë pa zbritur ndonjëherë, por që përfaqësojnë tregjet e nivelit të dytë – nëse jo të tretë.
Nga kjo rezulton se, krahasuar me atë që ndodhi deri në vitin 2016, shkalla e mbushjes së stadiumeve ka mbetur shumë e lartë – çdo javë të gjitha ndeshjet janë të shitura, ose pothuajse të shitura – por numri neto i shikuesve ka rënë. Dhe jo pak.
Nëse shikojmë sezonin që sapo ka filluar, për shembull, shkëmbimi i skuadrave me Zweite – Darmstadt dhe Heidenheim zuri vendin e Schalke dhe Hertha – rezultoi në humbjen e 100 mijë shikuesve në total në ditë, nga 135 mijë në 100 mijë.
Një fakt tjetër: këtë vit frekuentimi mesatar i ndeshjeve të Bundes është 40 mijë shikues, ndërsa i Zweite arrin në 34 mijë.
Dhe tani statistika më e habitshme: nga dhjetë stadiumet e zgjedhura për Euro 2024, katër rregullisht presin ndeshjet e Zweite Liga – ato në Hamburg, Berlin, Gelsenkirchen dhe Düsseldorf.
Dhe nëse shohim 12 vendet e Kupës së Botës 2006, edhe gjysma i përkasin klubeve të kategorisë së dytë: Hamburg, Berlin, Gelsenkirchen, Kaiserslautern, Hannover dhe Nuremberg.
Me pak fjalë, ulje-ngritjet e klubeve të mëdha – vetëm Borussia Mönchengladbach mbeti jashtë listës, por ata e bënë udhëtimin e tyre në serinë e dytë në 2007/08 – duket se janë bërë rregull.
Vetëm Bayern Munich, Borussia Dortmund, Bayer Leverkusen dhe Wolfsburg kanë qenë gjithmonë në Bundesligë nga viti 2000 e deri më sot.
Sado magjepsëse, kjo lëvizje e vazhdueshme dhe fenomeni i fisnikëve të rënë kanë shkaktuar probleme të mëdha në tërheqje dhe interes.
Bundesliga e gjeti veten që duhej të merrej me ndeshje që praktikisht nuk ishin me interes për askënd, si në tregjet ndërkombëtare ashtu edhe, më keq, në ato vendase.
Dhe kështu memet për “Konferenz” – golat direkt të së shtunës pasdite – me Bochum, Heidenheim, Darmstadt, Augsburg dhe Hoffenheim janë bërë shumë të shpeshta në rrjetet sociale gjermane.
Rënia e interesit të brendshëm edhe për ndeshjet e nivelit të dytë dhe të tretë është një problem me të cilin duhet të përballet DFL – akronimi i Deutsche Fussball Liga, sepse ndikon drejtpërdrejt në llogaritë e ligës dhe rrjedhimisht të klubeve.
Të drejtat e transmetimit të Bundesliga-s dhe Zweite po shiten në një paketë të vetme, por ajo që tërheq interesin e mediave ndërkombëtare është seria e parë dhe jo e dyta.
Dhe nëse kjo nuk funksionon, shifrat që ofrojnë televizionet ulen.
Duke folur për paratë, domosdoshmërisht duhet përmendur mekanizmi 50+1, rregulli i famshëm sipas të cilit shumica e aksioneve të çdo klubi duhet t’i përkasin komiteteve të tifozëve: është një imponim që ka për qëllim mbrojtjen e klubeve nga investitorët e jashtëm, të cilët janë penguar efektivisht të kenë fuqi totale vendimmarrëse – pikërisht për sa i përket votave.
Kjo situatë, në mënyrë të pashmangshme, përfundon duke dekurajuar ata që duan të investojnë në klubet sportive: sot rregullorja parashikon një përjashtim për pronarët në detyrë për mbi njëzet vjet, përveç nëse asambleja e DFL-së voton kundër, dhe për këtë arsye për momentin përjashtimet janë ato që jepen vetëm për Bayer Leverkusen (që i përket Bayer), Wolfsburg (Volkswagen) dhe Hoffenheim (Dietmar Hopp).
50+1 është padyshim një rregull anakronik, por e bën Bundesliga-n unike.
Dhe mban të pandryshuar – ose pothuajse të pandryshuar identitetin e kompanive, lidhjen me territorin dhe meritokracinë e lidhur me rezultatet dhe menaxhimin e mirë.
Pavarësisht aspekteve pozitive, ka rryma të brendshme që do të donin të bënin një hap përtej kufijve të caktuar.
Bajerni i Mynihut, për shembull, ka vite që kërkon ndryshimin e rregullave.
Dhe sigurisht që nuk është rastësi: disa drejtues, përfshirë Rummenigge, besojnë se hapja ndaj investimeve të jashtme mund të sjellë likuiditet më të madh dhe rrjedhimisht të rrisë konkurrencën e brendshme.
Kjo është një tezë e “parave mbi meritë” që merr shumë pak miratim nga klubet e vogla: mirë, nëse Union Berlin dhe Freiburg janë bërë prezenca të rregullta në kupat evropiane, kjo është edhe falë këtij rregulli, i cili përfundon duke shpërblyer ata që punojnë më mirë, ata që kanë strukturat dhe aftësitë më të mira.
Megjithatë, kthehemi në pikën e përmendur më lart: sa i përshtatshëm është për Bundesliga-n që, duke e përfaqësuar atë në Evropë, të mos ketë Gladbach, Werder apo Schalke, pra klube me një peshë potencialisht më të lartë ekonomike?
Nuk vlen shumë, mund të thuhet. Në fund të fundit, rezultatet nuk janë aq të ndryshme.
Përveç bëmave të zakonshme të Bayern Munich dhe Eintracht Frankfurt në Europa League, ekziston një mërzi e përgjithshme, e kombinuar me ndjenjën e paplotësimit të ofruar nga disa klube, ende shumë larg nivelit që ata shpresojnë të aspirojnë – në këtë kuptim, sezonet e fundit të Dortmund-it dhe Leipzig-ut janë një sinjal elokuent.
Ana e kundërt e gjithë kësaj situate ka të bëjë me rrëfimin romantik që i bëhet futbollit gjerman dhe thelbit të tij, që lind pikërisht nga ajo që ndodh në klubet e vogla, falë klubeve të vogla: pasioni i tifozëve të Unionit që ndërtuan stadiumin me duart e tyre dhe pastaj shpëtoi shoqërinë duke dhuruar.
Vazhdimësia e Freiburg-ut, i cili ka pasur katër trajnerë në tridhjetë vjet.
Ngritja e pabesueshme e Heidenheim, e cila shkoi nga e pesta në divizionin e parë me të njëjtin trajner.
Shkolla e trajnerëve të Mainz-it, nga Frank tek Klopp e deri te Tuchel.
Të gjitha këto histori tregojnë se futbolli gjerman, në një nivel emocional, ka shumë për të ofruar.
Dhe më pas stadiumet janë plot, atmosfera është e pabesueshme edhe në sheshet më pak të njohura, ka pasion, identitet, struktura moderne.
Por nuk mjafton: ai i zgjedhur nga Bundes është një drejtim i kundërt me atë që po merr futbolli botëror, një univers i bazuar në buxhete të mëdha, në shpenzime të çmendura që bëhen në merkato.
Në këtë kontekst, përshtatet – pashmangshëm – edhe diskutimi për kombëtaren, pasi ajo po përjeton periudhën më të keqe të historisë së saj, si dhe një rënie të madhe të interesit nga publiku i gjerë.
Kriza e madhe filloi me zhgënjimin e Kupës së Botës 2018 dhe nuk ka të ndalur ende, falë një ekipi që ka shumë lojtarë të talentuar – rezultatet e ekipeve të të rinjve janë atje për ta vërtetuar – por nuk është në gjendje ta shfrytëzojë atë në mënyrën e duhur.
Gjithashtu sepse klubet e Bundesligës po i drejtohen gjithnjë e më shumë tregjeve të huaja kur mund ta përballojnë atë.
Trendi në treg ka ndryshuar: tani ne blejmë për të shitur, ne investojmë duke parë fitimet e mundshme në të ardhmen.
Të gjitha klubet e bëjnë këtë, duke filluar nga ato në renditjen më të ulët.
Nga ana tjetër, Bayern-i ka mohuar pothuajse plotësisht diversitetin e tij, i cili ka qenë identiteti i tij prej vitesh: nëse më parë investonte vetëm në lojtarë të rinj që duhej të vlerësoheshin, operacionet e kryera me Sadio Mané (i cili do të ishte ende në Mynih. sot, në mos kishte mbërritur oferta e domosdoshme nga Arabia) dhe Harry Kane përfaqësojnë përpjekjen për të punuar në një mënyrë më të ngjashme me klubet e tjera kryesore.
Bayer Leverkusen duket se është e vetmja skuadër që po përpiqet ta kthejë këtë prirje, me një merkato ambicioze transferimi të përbërë nga emra të mëdhenj dhe lojtarë të rinj: Xhaka, Grimaldo, Hofmann, Boniface.
Në mënyrën e tij të vogël, Union Berlin po përpiqet gjithashtu të ngrejë shiritin me Gosens, Bonucci, Volland, pa humbur vëmendjen e fokuseve të tij kryesore: identitetin e klubit dhe stabilitetin e buxhetit.
Në Gjermani, për ta përmbledhur, askush nuk dëshiron të krijojë borxhe: llogaritë e pastra vijnë së pari, pastaj çdo gjë tjetër.
Minimizimi i rreziqeve është prioriteti. Sepse kush gabon me një investim në gjysmën e dytë të renditjes e gjen veten në vështirësi.
Jo vetëm ekonomikisht. Pikërisht kështu filloi spiralja e fisnikëve të rënë, kështu liga humbi shumë nga tërheqja e saj ndërkombëtare.
Me pak fjalë, kriteri i meritës mbetet i paprekur. Gjithashtu sepse ju lejon të mbani gjallë pasionin, stadiumet gjithmonë plot.
Në Bundesliga kjo duket se po shkon mirë, në fund të fundit të jesh një mizë e bardhë nuk është edhe aq keq.
Në skenën ndërkombëtare, megjithatë, të qenit i ndryshëm mund të shkaktojë ridimensionim. Dhe po shkon pikërisht kështu.
Marrë dhe përshtatur nga “Rivista Undici” për Albanian Post
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
