Pesëdhjetë vite nga Diplomacia e Ping Pongut

Disa ditë më parë, ambasadori kinez në Shtetet e Bashkuara, Cui Tiankai, ftoi të dy vendet të “bashkëpunojnë në disa fusha për t’iu përgjigjur sfidave të mëdha globale që do të duhet të përballen në vitet e ardhshme”. Tani për tani, marrëdhëniet midis Pekinit dhe Uashingtonit janë në një fazë të vakët rindërtimi, pasi administrata Trump i kishte kompromentuar ato.

Nuk është rastësi që qeveria kineze ka mirëpritur emërimin e Joe Biden në Shtëpinë e Bardhë. Pikërisht në sajë të këtij afrimi të mundshëm, Cui Tiankai përmendi një ngjarje që bëri historinë jo vetëm të diplomacisë, por edhe të sportit.

“Të dyja palët duhet të vazhdojnë me frymën e Diplomacisë së Ping Pongut dhe të kërkojnë gjuhën e përbashkët. Pesëdhjetë vite më parë ndryshimet ishin shumë më të mëdha se sot, megjithatë edhe atëherë Kina dhe Shtetet e Bashkuara shfaqën respekt dhe punuan së bashku për mirëqenien dhe aspiratat e të gjithë popullsisë botërore”.

Referenca e Tiankai nuk ishte rastësore. Ambasadori foli për Diplomacinë e Ping Pongut me të drejtë, në hapjen e festës për të festuar përvjetorin e pesëdhjetë të ndeshjeve historike të pingpongut midis ekipeve amerikane dhe kineze, të mbajtura në Kinë në prill të 1971.

Kjo është një histori e njohur, por asnjëherë e treguar tërësisht. Lojtarët më të mirë amerikanë të ping pongut ishin në Japoni, pikërisht në Nagoya, për të marrë pjesë në Kampionatin Botëror të Specialiteteve dhe u ftuan nga autoritetet kineze për të vizituar vendin e tyre.

Sigurisht, kjo ftesë përfshinte edhe organizimin e disa ndeshjeve të ping pongut. Asgjë e çuditshme, apo historike, përveç se ata ishin qytetarët e parë të SHBA-ve që u mirëpritën në Kinë që nga viti 1949. Në njëzet e dy vitet e mëparshme, në fakt, vetëm njëmbëdhjetë Amerikanë kishin pasur akses në Kinën Komuniste, por vetëm sepse ata ishin zyrtarisht të regjistruar në organizatën “Black Panther” për vetëmbrojtje, një shoqatë afro-amerikane me frymëzim pro-marksist dhe revolucionar, lindur në vitet ’60 që u shpërbë në 1982.

Rasti për të rregulluar këtë ngjarje historike sportive (por edhe politike) u përcaktua pikërisht gjatë Kupës së Botës. Lojtari amerikan Glenn Cowan hipi papritmas në autobusin që mbante ekipin kinez dhe u afrua nga Zhuang Zedong, lojtari më i mirë kinez.

Megjithëse kinezët u urdhëruan të mos miqësoheshin dhe të mos kishin kontakte me amerikanët gjatë turneut, një farë harmonie u ngrit menjëherë midis të dyve, dhe në fakt ata patën takime të tjera në ditët në vijim, dhe gjithashtu shkëmbyen dhurata. Mao Ce Dun, presidenti i Kinës, përfitoi të kapte një mundësi të jashtëzakonshme politike.

Marrëdhënia midis Kinës dhe Bashkimit Sovjetik ishte përkeqësuar dhe riaktivizimi i kontakteve me Shtetet e Bashkuara mund të ishte një veprim i mirë. Nuk është për t’u habitur, ishte vetë Mao ai që tha se Zhuang Zedong ishte “një lojtar i mirë i ping pongut, por edhe një diplomat i mirë”.

Në fund të Kupës së Botës, lojtarët amerikanë morën një ftesë për të vizituar Kinën, së cilës ata iu përgjigjën pozitivisht pasi dëgjuan mendimin e ambasadës së tyre. Në kujtimet e tij, Richard Nixon, president në detyrë për rreth dy vjet në kohën e Diplomacisë Ping Pong shkruajti se:

“Unë kurrë nuk e prisja që Kina të merrte iniciativën për t’u rilidhur me Shtetet e Bashkuara përmes një ekipi sportiv”. Në mënyrë paradoksale, pra, ishte një ekip sportiv që ishte gjithçka por i rëndësishëm në një nivel global: Shtetet e Bashkuara ishin në vendin e 24-të në renditjen botërore të pingpongut, ndërsa Kina kishte fituar tre medalje ari dhe dy argjendi në pesë kampionatet botërore të mbajtura në Nagoya.

Gjithashtu për shkak të këtij ndryshimi (të madh) në vlera, domethënia sportive e ngjarjes menjëherë kaloi në plan të dytë. Ndeshjet që u mbajtën në ato ditë u fituan lehtë nga kinezët, por ndërkohë udhëtimi i lojtarëve amerikanë midis Guangzhou-s, Pekin-it dhe Shangai-t u ndoqën nga të gjitha gazetat ndërkombëtare, deri në momentin më të pritur.

Takimi me Zhou Enlai , president i Këshillit të Shtetit dhe Kryeministër. Ishte 14 prill 1971 dhe në të njëjtën ditë Nixon njoftoi lehtësimin e masave të embargos tregtare kundër Kinës. Disa muaj më vonë, në korrik, Henry Kissinger, Këshilltar i Sigurisë Kombëtare të SHBA-ve, vizitoi fshehurazi Pekinin. Kishte filluar çtensionimi zyrtar midis dy kombeve, gjë që çoi ekipin kinez të ping pongut të kthente reciprokisht vizitën duke lejuar Nixon-in të planifikonte udhëtimin e tij të parë në Kinë, i cili zgjati nga 21 deri në 28 shkurt 1972.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.