Orlov, armiku i ri i Carit në gjyq

“Të nderuar përfaqësues të prokurorisë, po ju pyes: nuk keni frikë? A nuk jeni të tmerruar kur shihni se çfarë po bëhet vendi ynë, të cilin ndoshta edhe ju e doni? A nuk keni frikë nga kjo distopi absurde në të cilën do të duhet të jetoni jo vetëm ju dhe fëmijët tuaj, por ndoshta edhe nipërit tuaj?”.

Salla e gjyqit mbetet ndoshta i vetmi vend në Rusi ku një qytetar mund të thotë çfarë të dojë, për herë të fundit, dhe nuk është rastësi që gjyqet më të fundit kundër Alexey Navalny-t u mbajtën në distancë nga burgu, me një kamerë të turbullt dhe audio që çuditërisht u ndal pikërisht kur politikani filloi një dënim veçanërisht të ashpër kundër regjimit.

Oleg Orlov, bashkë-president i Memorial, OJQ-ja e parë ruse që u nderua me Çmimin Nobel për Paqen dhe u shpall e jashtëligjshme nga Vladimir Putin në prag të pushtimit të Ukrainës, akuzohet për “diskreditim të forcave të armatosura ruse”.

Bën pjesë në nenin 1 të kodit të futur gjatë luftës, i cili tashmë ka dërguar në burg qindra rusë.

Një gjyq i mëparshëm, në mënyrë të pabesueshme, ishte kufizuar në dënimin me gjobë të disidentit 70-vjeçar, por drejtësia ka kërkuar rishikim sepse e kërkon atë pas hekurave për tre vjet.

Është një Rusi ku mëshira nuk ekziston më dhe vdekja e Alexey Navalny-t sapo e ka treguar këtë.

Orlov po gjykohet për një artikull në të cilin ai e përcaktoi regjimin e Putin-it si “totalitar dhe fashist”, botuar pak më shumë se një vit më parë.

Ai nuk pranoi të ikte jashtë shtetit, nuk pranoi të merrte pjesë në gjyqin simulues, madje donte të hiqte dorë nga të folurit për herë të fundit.

Por dje ai ndryshoi mendje, duke përfituar nga privilegji i të akuzuarit për të nisur një denoncim që përndryshe do të ishte i pamundur të prononcohej: ajo e liderit të opozitës “sigurisht ishte një vrasje, pavarësisht rrethanave konkrete”.

Bashkë-presidenti i Memorial e kujtoi Navalny-n si “një njeri të jashtëzakonshëm, të guximshëm dhe të ndershëm”, duke shkelur tabunë që ndalon përmendjen e tij në publik dhe duke bërë thirrjen e tij “të mos dorëzohet”.

Është një kalim shumë simbolik i stafetës, që ndodh në gjykatën Golovinsky në Moskë, nga disidenca historike e lindur në luftën kundër komunizmit sovjetik, ajo e rezistencës morale të intelektualëve dhe kundërshtimi i brezit të ri post-sovjetik, i cili luftoi për zgjedhje të lira në sheshe dhe në YouTube, dhe që mendonte se stalinizmi ishte relike e periudhës.

Navalny ka vdekur, është vrarë, kjo është ajo që po ndodh në Moskë, është beteja e fundit e protestës para një nate që do të bjerë për një kohë të gjatë, siç hipotezon Orlov kur u drejtohet gjyqtarëve dhe policëve të regjimit të Putin-it.

Ndjekësit e politikanit të vdekur në burg po luftojnë për të organizuar një funeral publik, në atë që – nëse autorizohet – me shumë gjasa do të jetë përplasja përfundimtare.

Hapësirat për veprim politik ligjor dhe jo të dhunshëm në Rusi janë thuajse inekzistente, por Orlov ndjek taktikën Navalniane për të nisur sfidat kudo që ka një hapje dhe për të detyruar Kremlinin të tërhiqet ose për të urdhëruar një goditje të re, siç ka të ngjarë të ndodhë kundër atyre që do të shfaqen në lamtumirën që do t’i jepet Navalny-t.

Por nëse është e vërtetë, siç thonë bashkëpunëtorët e Navalny-t, se po negociohej për ta shkëmbyer atë me vrasësin e inteligjencës ruse Vadim Krasikov, i dënuar me burgim të përjetshëm në Gjermani, atëherë politologu Abbas Galyamov ka të drejtë të thotë se brenda Kremlinit ka ende përçarje, të paktën midis anëtarëve më të egër të aparatit dhe atyre më të moderuar.

Kur është në dyshim, Putin-i gjithmonë mban linjën e ashpër dhe është e vështirë të besohet se ai do të kishte pranuar të lironte armikun e tij.

Është e vërtetë që mërgimi në Perëndim do të kishte njollosur imazhin e Navalny-t si martir, por dëmi që ai mund t’i shkaktonte Kremlinit sa ishte gjallë do ta kishte kompensuar dhe në çdo rast ai do të dilte fitues në sfidën e tij me Putin.

Megjithatë, nëse është gjithashtu e vërtetë, siç pretendon Galyamov, se ngecja e fundit mbi trupin e disidentit të vrarë është një shenjë se dikush në rrethin e Putin-it është i vetëdijshëm për dëmin e reputacionit të shkaktuar nga mizoritë në Ukrainë dhe represioni në Rusi, atëherë marrësit e fjalëve të Orlov-it bëhen të qartë, pasi ai u thotë ekzekutuesve të vullnetit të qeverisë se “ju kuptoni gjithçka në mënyrë të përsosur”.

Dhe premton se “fëmijët dhe nipërit e tyre do të kenë turp të tregojnë se ku punonin babi dhe mami”.

Një përllogaritje, ajo për ndarjet në Kremlin, e cila është gjithnjë e më e brishtë, edhe për shkak se lufta e përjetshme civile ruse vazhdon, dhe Orlov u kujton njerëzve të regjimit se “nesër ata mund të përfundojnë nën avullore, siç ka ndodhur tashmë në histori”.

Një aludim i qartë për spastrimet e Stalinit në vitin 1937, nisur kundër vetë bolshevikëve dhe një parashikim shqetësues: Stalinizmi përfundoi vetëm me vdekjen fizike të udhëheqësit të tij.

Marrë nga “La Stampa”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.