Në epiqendrën e mpox: Infermieret po punojnë me frikë

Stafi mjekësor në vijën e parë të betejës kundër mpox në Republikën Demokratike lindore të Kongos i ka thënë BBC-së se janë të dëshpëruar që vaksinat të mbërrijnë në mënyrë që të mund të frenojnë shkallën e infektimeve të reja.

Në një qendër trajtimi në provincën Kivu të Jugut që BBC vizitoi në epiqendrën e shpërthimit, ata thonë se më shumë pacientë po mbërrijnë çdo ditë – veçanërisht foshnjat – dhe ka mungesë të pajisjeve thelbësore.

Mpox – i njohur si lija e majmunëve – është një sëmundje shumë ngjitëse dhe ka vrarë të paktën 635 njerëz në RD Kongo këtë vit.

Edhe pse 200 mijë vaksina, të dhuruara nga Komisioni Evropian, u dërguan në kryeqytet, Kinshasa, javën e kaluar, ato ende nuk janë transportuar nëpër këtë vend të madh – dhe mund të kalojnë disa javë para se të arrijnë në Kivu Jugor.

“Ne kemi mësuar nga mediat sociale se vaksina është tashmë e disponueshme”, tha për BBC Emmanuel Fikiri, një infermier që punon në klinikën që është kthyer në një qendër të specializuar për të trajtuar virusin.

Ai tha se kjo ishte hera e parë që ai kishte trajtuar pacientë me mpox dhe çdo ditë kishte frikë se mos e kapte atë dhe ua kalonte fëmijëve të tij – shtatë, pesë dhe një vjeç.

“E keni parë se si i kam prekur pacientët sepse kjo është puna ime si infermiere. Pra, ne po i kërkojmë qeverisë të na ndihmojë duke na dhënë fillimisht vaksinat”.

Arsyeja që do të duhet kohë për të transportuar vaksinat është se ato duhet të ruhen në një temperaturë të saktë – nën zero – për të ruajtur fuqinë e tyre, plus ato duhet të dërgohen në zonat rurale të Kivu-së Jugore, si Kamituga, Kavumu dhe Lwiro ku shpërthimi është i përhapur.

Mungesa e infrastrukturës dhe rrugëve të këqija nënkuptojnë se helikopterët mund të përdoren për të hequr disa nga vaksinat, gjë që do të rrisë më tej kostot në një vend që tashmë është në vështirësi financiare.

Në klinikën e komunitetit, doktor Pacifique Karanzo u shfaq i lodhur dhe i dëshpëruar pasi u hodh me nxitim gjatë gjithë mëngjesit.

Ai tha se ishte i trishtuar kur pa pacientë që ndanin shtretërit.

“Madje do të shihni që pacientët po flenë në dysheme”, tha ai qartësisht i acaruar.

“E vetmja mbështetje që kemi pasur tashmë është pak ilaç për pacientët dhe uji. Sa i përket sfidave të tjera, ende nuk ka motivim të stafit”.

Një problem tjetër, tha ai, ishte se nuk kishte pajisje të mjaftueshme mbrojtëse personale [PPE] për mjekët.

“Ne përpiqemi të bëjmë atë që mundemi për t’u kujdesur për të sëmurët dhe të mos rrezikojmë as veten. Nuk jemi të kursyer nga sëmundjet.”

Ndërsa hyni në spitalin e komunitetit Lwiro, i cili është rreth një orë me makinë në veri të qytetit kryesor të Bukavu të Kivu-së Jugore, dy gjëra kryesore ju godasin.

Së pari klithmat e forta të foshnjave. E dyta është era e keqe – një përzierje e urinës dhe ujit të ndenjur.

Klinikës po i mbaron uji i pastër, që do të thotë se ata duhet të racionojnë atë që kanë në kazanët e vegjël poshtë shtretërve të tyre.

Brenda tre javëve të fundit, klinika, e cila zakonisht trajton rreth 80 pacientë në muaj, është përmbytur me afro 200 pacientë – të cilët po bëhen më të rinj.

Sëmundja sakaq shkakton humbje të oreksit, duke lënë shumë fëmijë të kequshqyer.

Në një dhomë ngjitur, disa gra dhe fëmijë – gati 20 – ishin të ngjeshur brenda, duke ndarë vetëm shtatë krevate dhe dy dyshekë të shtrirë në dysheme.

Rasti i parë mpox i spitalit u shërua – Amenipa Kabuya 10 muajshe. Por jo shumë kohë pasi u lirua, nëna e saj, Yvette Kabuya, u kthye pasi edhe ajo ishte sëmurë me mpox.

Të dëshmosh se çfarë i bën sëmundja trupit – lezionet e dhimbshme të mbushura me qelb, ethet dhe humbja e peshës – do të thotë se njerëzit janë të etur për vaksinat – e pazakontë në një zonë që ka dëshmuar hezitim ndaj vaksinave në të kaluarën.

Por disa kanë frikë se konflikti i armatosur i vazhdueshëm në RD Kongon lindore midis ushtrisë dhe disa grupeve të armatosura, veçanërisht rebelët M23, nuk do ta bëjë këtë të lehtë.

“Nuk është vetëm vaksinimi kundër mpox, por të gjitha programet e vaksinimit po vuajnë për shkak të vështirësive në dërgimin e vaksinave në zonat shëndetësore. Kjo është për shkak të pasigurisë”.

Guvernatori i Kivu-së Jugore, i cili vjen nga vetë Lwiro, i tha BBC-së se luftimet intensive po largonin shumë nga shtëpitë e tyre në provincën e tij, gjë që po përkeqësonte përhapjen e sëmundjes.

“Ne po akomodojmë mijëra të zhvendosur dhe ende po luftojmë me shumë çështje,” tha Jean-Jacques Purusi Sadiki.

“Shumica e parave po injektohen në trajtimin e luftës që po ndodh, për të blerë pajisje ushtarake, për të ushqyer ushtrinë,” tha ai.

Megjithatë, guvernatori beson se grupet rebele nuk do të pengonin dërgesat e vaksinave pasi mpox po prekte gjithashtu njerëzit në zonat që ata kontrollonin.

Ai tha se qeveria po bënte më të mirën për të marrë mjekët atë që u nevojiten.

“Në dy ditët e ardhshme, unë do të shkoj vetë në Lwiro. Unë do të jap patjetër atë që është në dispozicion për sa i përket ndihmës urgjente për popullatën, derisa qeveria në Kinshasa të ofrojë më shumë mbështetje.”

Autoritetet thonë se vaksinimet do të fillojnë në tetor, me fëmijët nën moshën 17 vjeç, si dhe ata që kanë qenë në kontakt të ngushtë me pacientët e infektuar, të parët në radhë.

Është një ndjenjë që nuk ndahet ende nga mjekët e rraskapitur, si Karanzo, në spitalin Lwiro – por ata të paktën janë të kënaqur që ndërgjegjësimi për mpox duket se po rritet në rajonin e tyre.

Njerëzit duket se po vijnë në klinikë sapo të kenë simptoma në vend që të shkojnë së pari te mjekët tradicionalë, që do të thotë se spitali ende nuk ka përjetuar një fatalitet mpox.

Megjithatë, me 5 mijë e 49 raste të konfirmuara që nga fillimi i vitit, stafi i klinikës thotë se shpejtësia është thelbësore – vetëm me një kombinim të vaksinave, ilaçeve dhe furnizimeve të tjera për të lejuar higjienë më të mirë, shpërthimi do të frenohet.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.