Teherani: Sulmi ndaj anijes iraniane që përdorej si bazë ushtarake

Ministria e Jashtme iraniane ka konfirmuar se një anije iraniane mallrash, e cila besohet se është vendosur fshehtas për përdorim ushtarak në brigjet e Jemenit është sulmuar, në një incident që kërcënon të ndezë një luftë midis Iranit dhe Izraelit.

Zyrtarët në Teheran thanë të mërkurën e 7 prillit se MV Saviz që ndodhej në Detin e Kuq ishte vënë në shënjestër, një ditë pasi raportet e medias thanë se anija kishte pësuar dëme pasi ishte goditur nga minat. Imazhet e transmetuara nga agjencia gjysmë-zyrtare e Iranit “Tasnim” shfaqën pjesë të anijes në flakë. Tasnim tha se një shpërthim kishte shënjestruar trupin.

Në një raport televiziv shtetëror, një reporter citoi një histori të New York Times, e cila e kishte marrë nga një zyrtar anonim amerikan. Ky i fundit i kish thënë gazetës se Izraeli kishte informuar SHBA-të për sulmin ndaj anijes të martën e 6 prillit në mëngjes.

Gjuajtja ndaj anijes erdhi ndërkohë që Irani dhe fuqitë botërore u ulën në Vjenë për një raund të parë bisedimesh rreth SHBA-ve që potencialisht mund të bashkohen me marrëveshjen bërthamore. Izraeli me hidhërim është kundër kthimit të marrëveshjes.

I pyetur nga gazetarët të mërkurën nëse Izraeli, armiku i Iranit, ishte i përfshirë në sulm, ministri i mbrojtjes i vendit, Benny Gantz,  refuzoi dy herë ta komentonte në mënyrë specifike.

Sidoqoftë, ai shtoi: “Shteti i Izraelit duhet të mbrojë veten. Çdo vend ku gjejmë një sfidë operacionale ose nevojë operacionale, ne do të vazhdojmë të veprojmë”.

Shpërthimi ndodhi pranë bregdetit të Xhibutit dhe shkaktoi dëme të vogla pa viktima, tha zëdhënësi i ministrisë së jashtme iraniane Saeed Khatibzadeh, duke shtuar se incidenti ishte nën hetim.

Shënjestrimi i MV Saviz është i fundit i një serie sulmesh të raportuara ndaj anijeve të mallrave, në pronësi të Izraelit ose Iranit që nga fundi i shkurtit, për të cilat të dyja palët kanë akuzuar njëra-tjetrën si përgjegjëse.

Khatibzadeh përsëriti deklaratat e mëparshme iraniane se MV Saviz është një anije civile e vendosur në zonë për të ndihmuar përpjekjet anti-pirateri në Detin e Kuq dhe ngushticën Bab el-Mandeb, një pikë kryesore në transportin ndërkombëtar.

Analiza e SHBA-ve dhe Arabia Saudite, megjithatë, pohon se anija është një pasuri e rëndësishme detare e operuar nga Gardat Revolucionare të Iranit. Burra me uniformë dhe një klasë varkash të vogla të përdorur nga Gardat janë fotografuar në bordin e anijes, sipas një raporti të Institutit Detar të SHBA nga tetori.

Materialet informuese nga ushtria Saudite e marrë nga Associated Press gjithashtu shfaqën njerëz të uniformuar në Saviz, si dhe një larmi antenash në anije që Riyad-i i përshkroi si të pazakonta për një anije mallrash tregtare, duke sugjeruar që ajo të kryente mbikëqyrje elektronike. Imazhe të tjera treguan se anija kishte montime për mitraloza me kalibër 50.

Saviz, në pronësi të Republikës Islamike të Iranit erdhi në Detin e Kuq në fund të vitit 2016, sipas të dhënave të gjurmimit të anijeve.

Në vitet që nga ajo kohë, është vërejtur në mbajtjen e modeleve përtej Detit të Kuq dhe jashtë brigjeve të Jemenit, ku Irani mbështet rebelët Houthi kundër qeverisë së Jemenit dhe një koalicioni të udhëhequr nga Sauditi.

Ka shumë të ngjarë që funksionon si një bazë e mbikëqyrjes në det të hapur, duke përdorur radarin e anijes dhe sisteme të tjerë për të monitoruar trafikun dhe për të siguruar inteligjencë për objektivat e mundshëm në rrugën e rëndësishme ujore.

Në qershor 2019, Arabia Saudite fluturoi një iranian të sëmurë rëndë nga Saviz pasi Teherani bëri një kërkesë për ndihmë përmes Kombeve të Bashkuara.

Mes tensioneve më të gjera midis SHBA-ve dhe Iranit, muajin e kaluar Wall Street Journal raportoi se Izraeli kishte bombarduar të paktën një duzinë anijesh gjatë rrugës për në Siri në dy vitet e fundit, shumica e të cilave kishin transportuar naftë iraniane. Duke cituar zyrtarë amerikanë, raporti tha se disa nga sulmet detare bllokuan përpjekjet iraniane për të lëvizur armët në rajon.

Izraeli ka kryer qindra bombardime ajrore kundër forcave iraniane dhe aleatëve të tyre në Sirinë fqinje, por nuk ka treguar nëse ka qenë gjithashtu duke kryer sulme në det. Zyrtarët zakonisht nuk komentojnë mbi veprimet e pretenduara ushtarake.

Irani gjithashtu ka fajësuar Izraelin për një seri sulmesh të fundit brenda vendit, duke përfshirë një shpërthim misterioz në korrik që shkatërroi një fabrikë të përparuar të mbledhjes së centrifugave në objektin e saj bërthamor Natanz.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.