Si po përdor Pekini monedhën e tij për t’u izoluar kundër sanksioneve të ardhshme

Për më shumë se një dekadë, Pekini është përpjekur të zvogëlojë varësinë e tij te dollari, i motivuar nga rreziqet që dalin nga ekonomia amerikane – siç është përplasja financiare e vitit 2008 – dhe dëshira për të rritur sferën e tij të ndikimit.

Por në vitin e fundit, një përpjekje për të izoluar ekonominë e Kinës nga sanksionet e bazuara në dollarë është shfaqur si nxitja më e rëndësishme për shkëputjen nga dollari, pasi Kina duket të përgatitet për mundësinë e konfliktit me Tajvanin.

Pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia, një nga mjetet më të fuqishme për shkaktimin e dëmit ekonomik ndaj Moskës ishte ndërprerja e vendit nga transaksionet e bazuara në dollarë amerikanë, duke kufizuar aftësinë e tij për të tregtuar me vendet e tjera.

Por përveç ndëshkimit të Kremlinit, ka pasur një fitues të paqëllimshëm nga regjimi i sanksioneve të Perëndimit: yuani kinez. Vitin e kaluar pjesa e importeve ruse të paguara në yuen u rrit nga 4% në 23%. Në shkurt, yuani kapërceu dollarin si monedha më e tregtuar në bursën e Moskës për herë të parë në historinë e saj.

Përpjekja e Kinës për të nxitur ndërkombëtarizimin e monedhës së saj i paraprin luftës në Ukrainë dhe megjithëse yuani është ende shumë prapa dollarit për sa i përket aktivitetit global, midis marsit 2021 dhe marsit 2023 pjesa e tij në tregun e financimit të tregtisë – ekosistemi multitrilion dollarësh që mbështet 80% të tregtisë botërore – më shumë se dyfishuar, sipas të dhënave nga Swift, një platformë e mesazheve ndërbankare.

Kina po inkurajon gjithashtu vendet e tjera që të adoptojnë yuenin për transaksionet ndërkombëtare. Argjentina dhe Brazili së fundmi arritën marrëveshje për të paguar importet kineze në yuanë dhe jo në dollarë amerikanë.

Në prill Bangladeshi njoftoi se kishte miratuar një pagesë në yuanë me vlerë 318 milionë dollarë për të shlyer një pjesë të një kredie ruse që ishte përdorur për të financuar zhvillimin e një centrali bërthamor. Është një shembull i rrallë i përdorimit të juanit për një transaksion ndërkombëtar që nuk përfshin Kinën.

Daniel McDowell, një bashkëpunëtor i Kinës në The Wilson Center, një institut mendimi, tha: “Deri më sot, përdorimi ndërkombëtar i RMB-së si monedhë pagese ka përfshirë kryesisht Kinën në njërën anë të marrëveshjes”.

Një mbrojtje kundër sanksioneve

Ekonomia e Kinës është shumë më e ndërthurur me atë të Perëndimit sesa e Rusisë, dhe shumë analistë mendojnë se do të ishte e pamundur që perëndimi të ndëshkonte ekonomikisht Kinën pa shkaktuar vetëlëndim masiv.

Megjithatë, Kina dëshiron të mbrohet sa më shumë që të jetë e mundur, dhe ndërkombëtarizimi i yuanit është një pjesë e kësaj mbrojtjeje.

Në mars, një kompani kineze përdori yuan për të blerë 65 mijë tonë gaz natyror të lëngshëm (LNG) nga TotalEnergies, një shumëkombëshe franceze, hera e parë që monedha e Kinës është përdorur në një transaksion ndërkombëtar LNG.

Pekini nuk dëshiron të jetë i varur nga përdorimi i dollarëve për importet thelbësore, kështu që ky është një hap kyç në garantimin e sigurisë energjetike të Kinës. Në një artikull të botuar vitin e kaluar, Xu Jin, kryeekonomisti në China Energy, një kompani shtetërore, shkroi se Kina “duhet të punojë më shpejt për të nxitur ndërkombëtarizimin e RMB” në mënyrë që të mbrojë furnizimet e saj me energji në vazhdën e sanksioneve mbi Rusinë”.

Kina ka zhvilluar gjithashtu një alternativë ndaj Swift-it si dhe një monedhë digjitale, e-CNY. Këto risi teknologjike janë më pak të rëndësishme se faktorët politikë që ndikojnë në popullaritetin ndërkombëtar të juanit, por ato janë pjesë e fushatës së gjerë të Pekinit për të transformuar monedhën e tij në një alternativë tërheqëse ndaj dollarit.

Fushata për t’u shkëputur nga dollari është gjithashtu e lidhur me krenarinë kombëtare.

Vërtet ndërkombëtarizimi i yuanit do të nënkuptonte lehtësimin e kontrollit të qeverisë mbi flukset e kapitalit dhe lejimin e tregut për të luajtur një rol më të madh në vlerësimin e monedhës. Ky nuk është një rrezik që partia është e gatshme të marrë, qoftë politikisht apo filozofik. Një parim qendror i filozofisë së tij ekonomike është se shteti duhet të ketë një rol të spikatur në ekonomi.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.