Raporti i EIA-së: Ndotja nga plastika, emergjencë globale

Ndotja nga plastika është kthyer në një emergjencë globale, për çka nevojitet “një traktat i fortë nga Organizata e Kombeve të Bashkuara (OKB)”.

Është ky përfundimi i Agjencisë së Hetimit të Mjedisit (EIA), në raportin e së cilës thuhet se ka një mori të provave të dëmtimit nga plastika.

Në raportin e EIA-së argumentohet se kërcënimi i ndotjes plastike është pothuajse i barabartë me ndryshimin e klimës.

Sipas EIA-së, ajri që thithin njerëzit përmban mikro-grimca plastike.

Po ashtu, thuhet në raport, ka plastikë kudo, edhe në borën e Arktikut, plastikë në tokë dhe plastikë në ushqimin tonë.

Një fakt interesant, parashtruar në raport, është humbja e rreth 20 elefantëve në Tajlandë, të cilët mendohet të kenë ngordhur pasi kanë konsumuar mbetje plastike nga një deponi mbeturinash.

Çfarë duhet bërë?

Autorët e raportit u bëjnë thirrje vendeve që të bien dakord për një traktat të OKB-së, me objektiva detyrues për reduktimin e prodhimit dhe mbetjeve plastike.

“Ka një orë vdekjeprurëse që numëron me shpejtësi mbrapsht”, tha Tom Gammage i EIA-s.

Më tej, ai u shpreh se, “nëse kjo valë baticore e ndotjes vazhdon e pakontrolluar, plastika e parashikuar në dete deri në vitin 2040 mund të tejkalojë peshën kolektive të të gjithë peshqve në oqean”.

Kombet e Bashkuara kanë identifikuar tri kërcënime ekzistenciale mjedisore – ndryshimin e klimës, humbjen e biodiversitetit dhe ndotjen – dhe kanë arritur në përfundimin se ato duhet të trajtohen së bashku.

Marrëveshjet shumëpalëshe për humbjen e biodiversitetit dhe klimës kanë ekzistuar për gati 30 vjet – megjithëse ato nuk kanë arritur të ndalojnë emetimet e dyoksidit të karbonit (CO2) ose të mbrojnë botën natyrore.

Ideja e një traktati të dedikuar të plastikës është kundërshtuar nga disa kombe vitet e fundit.

Por, më shumë se 100 vende, përfshirë Britaninë e Madhe, thuhet se favorizojnë një traktat që do të propozohet në Asamblenë e ardhshme të Mjedisit të OKB-së në shkurt dhe mars.

Burimet thonë se opozita e drejtpërdrejtë po dobësohet, megjithëse ka një mosmarrëveshje se sa i rreptë duhet të jetë traktati dhe nëse ai duhet të jetë ligjërisht i detyrueshëm apo vullnetar.

Presidenti demokrat amerikan Joe Biden ka njoftuar se SHBA-të tani mbështesin një marrëveshje globale, e cila më parë kishte rezistuar nga ish-presidenti republikan Donald Trump.

Megjithatë, nuk është e qartë nëse ai mund të fitojë miratimin nga Kongresi, pasi shumica e plastikës janë bërë nga nafta dhe gazi – dhe ato të dyja prodhohen në SHBA.

Japonia thuhet se po përpiqet të pakësojë ambiciet e traktatit. Shtetet Arabe të Gjirit dhe Kina kanë heshtur deri më tani. Kina prodhon pjesën më të madhe të “plastikës së virgjër”, edhe pse SHBA-të dhe Britania e Madhe thuhet se janë prodhuesit më të mëdhenj të mbetjeve për person.

Duke prezantuar raportin e EIA-së, Gammage tha se, “natyra e dukshme e ndotjes plastike ka krijuar shqetësim të madh publik, por shumica dërrmuese e ndikimeve të ndotjes plastike janë të padukshme”.

“Dëmi i shkaktuar nga mbiprodhimi i shfrenuar i plastikës së virgjër dhe ciklit të tyre jetësor është i pakthyeshëm – ky është një kërcënim për qytetërimin njerëzor dhe aftësinë bazë të planetit për të ruajtur një mjedis të banueshëm. Po bëhet pothuajse po aq serioz sa kërcënimi nga ndryshimet klimatike”, e përmbylli ai argumentin e tij në lidhje me këtë çështje.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.