Polemika e peletit të drurit si burim energjie

Zonat brenda dhe përreth pyjeve të Karolinës së Veriut po “ndihen të tepërta”.

Kulmet e pishave të rraskapitura përfundimisht u lënë vendin parkingjeve të mëdha të makinave dhe njësive të magazinimit afatgjatë, duke theksuar ndjenjën e pafundësisë.

Shumë prej këtyre pemëve janë të destinuara të shndërrohen në fishekë të vegjël për industrinë e biomasës.

Në fabrikat e peletit, druri copëtohet, thahet, bluhet dhe ngjishet në peleta uniforme, lehtësisht të depozitueshme. Më pas, ato dërgohen kryesisht në Mbretërinë e Bashkuar, ku digjen për energji.

Shumica e tokës pyjore në Karolinën e Veriut është në pronësi private, të cilat mund të kenë një shtrirje sa një hektar (0.4 ha).

Kjo mund të nënkuptojë se ato janë shumë të vogla për t’u kualifikuar për servitutet e ruajtjes – marrëveshje që inkurajojnë pronarët e tokave të mbajnë pemë të paprekura, ndonjëherë me përfitime tatimore.

Pronarët e vegjël të pyjeve këtu përfshijnë një numër afrikano-amerikanësh të gjeneratës së tretë, paraardhësit e të cilëve u zhvendosën në veri dhe në perëndim si pjesë e Migrimit të Madh (lëvizja e gjashtë milionë afrikano-amerikanëve midis viteve 1916-70 nga zona rurale e SHBA-së jugore në verilindje, në mesperëndim dhe Perëndim), duke lënë tokën bujqësore për t’u kthyer në pyll.

“Shumë pronarë tokash në pakicë janë me të vërtetë të shkëputur nga toka e tyre”, thotë Freddie Davis, pylltar që drejton Qendrën e Trajnimit dhe Kërkimit Rural, e cila është pjesë e Federatës së Kooperativave Jugore.

Davis beson se biomasa është alternativa më e mirë në pronat me vlerë të tillë për këta pronarë,  të cilët zakonisht jetojnë larg tokës së tyre pyjore dhe shpesh as në të njëjtin shtet.

“Unë jam shumë i apasionuar pas saj, sepse ofron mundësi”, thotë ai.

Megjithatë, aspekti i drejtësisë racore është kompleks. Sherri White-Williamson, e cila drejton politikën e drejtësisë mjedisore për Rrjetin e Ruajtjes së Karolinës së Veriut, punon nga një zyrë e ngushtë në Clinton.

Zona ka një popullsi të madhe afrikane-amerikane dhe është rreth 20 minuta larg një mulli peleti.

“Ne jemi bërë pak a shumë vend deponimi për shumë gjëra për hir të zhvillimit ekonomik”, thotë ajo.

Ndërsa industria e peletit të drurit është një punëdhënës i rëndësishëm lokal, White-Williamson argumenton se efektet në ujë, ajër dhe zhurmë, nënkuptojnë se këto kompani nuk janë fqinjët më të mirë.

“Përbërjet organike të paqëndrueshme nga prodhimi i peletave të drurit, veçanërisht druri i butë si pisha, janë një problem për shkak të mënyrës sesi ato shndërrohen në formaldehid dhe substanca të tjera të dëmshme”, thotë Derb S Carter Junior, avokat në Qendrën Jugore të Ligjit Mjedisor.

Marka, Enviva, prodhuesi kryesor në botë i peletave të drurit, kundërshton se fabrikat e saj janë në përputhje me rregulloret e cilësisë së ajrit.

Biomasa është e diskutueshme, jo vetëm në nivel lokal për ndikimet në komunitetet pranë impianteve të peletit, por edhe globalisht për mënyrën e pazakontë që numërohen emetimet e saj të karbonit.

Shumë argumentojnë se rregullat aktuale të kontabilitetit të karbonit në peletat e drurit nuk janë të përshtatshme për qëllimin.

Ato llogariten në vendin e korrjes, si në Karolinën e Veriut, në vend të vendit ku janë djegur në të vërtetë, veçanërisht në stacionin elektrik Drax të Mbretërisë së Bashkuar në Yorkshire.

Arsyeja është se, për shkak të rimbjelljes së pemëve, kjo formë e energjisë është e rinovueshme.

Dekada më parë, Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) ra dakord në bazë të Protokollit të Kiotos se do të ishte më e thjeshtë të llogariteshin emetimet e karbonit nga përdorimi i tokës vetëm kur të korreshin.

“Këto vendime nuk kanë qenë vetëm shkencore, por politike”, thotë Peg Putt, e cila koordinon fushatat e biomasës për Rrjetin “Environmental Paper”.

“Negociatorët kryesisht “vijnë nga agjencitë pyjore të vendeve të ndryshme, kanë lidhje të ngushta me industrinë dhe punojnë për të përfituar nga interesat e industrisë pyjore”, argumenton ajo.

“Ata e kanë bërë kontabilitetin të duket kaq i ndërlikuar dhe teknik, saqë negociatorët e nivelit më të lartë në delegacionet e partisë ua lënë atyre”, shton ajo.

Avokati Derb Carter thotë se SHBA-ja tani ka një “përhapje” të mullinjve të peletave të drurit “ku – të gjitha janë për eksport, kryesisht në Evropë – dhe në thelb nuk e përdorin këtë material këtu në SHBA për prodhimin e energjisë”.

“Në vitin 2018-2019, të gjitha peletat e drurit të futura në termocentralin Drax të Mbretërisë së Bashkuar u importuan, në BE, Britani të Madhe dhe gjithnjë e më shumë në Japoninë dhe Korenë e Jugut – ky sistem është ‘pothuajse një biletë falas në disa mënyra’”, thotë Carter.

Emetimet nga djegia e drurit nuk shfaqen në të dhënat e emetimeve të këtyre vendeve, për shkak të atyre që ai thotë se janë rregullat e “kontabilitetit të çoroditur” mbi emetimet e karbonit të peletave të drurit.

Një numër në rritje i shkencëtarëve dhe politikëbërësve e kuptojnë se biomasa nuk është një burim i menjëhershëm neutral ndaj karbonit të energjisë së rinovueshme.

Carter thotë se është një “nocion i thjeshtuar” që pemët janë një burim i rinovueshëm.

“Pemët e prera për biomasë mund të duhen 30-100 vjet që të rriten plotësisht. Edhe nëse ata ruajnë pak karbon ndërsa rriten – sasia maksimale e dyoksidit të karbonit absorbohet vetëm nga pemët plotësisht të pjekura”, shton Carter.

“Biomasa është një burim i besueshëm, fleksibël i energjisë së rinovueshme, i cili është i disponueshëm, pavarësisht se çfarë bën moti. Prandaj, ajo ka një rol jetik për të luajtur në sistemin energjetik, duke zhvendosur qymyrin dhe duke mbështetur rrjetin për dekarbonizimin e mëtejshëm, duke mundësuar më shumë burime të rinovueshme si era dhe solar do të vijë në internet”, thotë Derb.

Prodhuesi i peletit të drurit, Enviva, thekson se nuk është burim nga pyjet e pacenuar, por nga pyjet e menaxhuara të cilat duhet të rrallohen periodikisht për të ruajtur një shëndet të mirë.

Sipas Enviva, përzierja e peletit të drurit përbëhet nga 20% mbetje të sharrës, 14% rrallim dhe pjesa e mbetur nga korrja.

Kim Cesafsky, drejtoreshë e qëndrueshmërisë së Enviva, është e bindur se “ata e zhvendosin drejtpërdrejt qymyrin”. Ajo i quan lëndët djegëse fosile “rrugë njëkahëshe”, në ndryshim nga biomasa.

Megjithatë, biomasa është në fakt edhe më ndotëse se qymyri.

“Djegia e drurit për energji prodhon të paktën po aq dioksid karboni sa djegia e qymyrit për njësi të energjisë së prodhuar dhe zakonisht më shumë”, shpjegon Putt.

Druri ka më pak energji të dendur se qymyri, kështu që “duhet të investoni më shumë në djegien e tij për të marrë sasinë e energjisë që dëshironi – prandaj ju lëshoni, në përgjithësi, më shumë dioksid karboni”, thotë ajo.

Gert-Jan Nabuurs, i cili hulumton pylltarinë në Universitetin Wageningen në Holandë, është një nga autorët kryesorë koordinues të Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC).

Ai pranon se druri nuk digjet me aq efikasitet sa gazi natyror apo qymyri “dhe kjo është arsyeja pse për të njëjtën sasi energjie, ju po emetoni më shumë”.

Por ai argumenton se “kjo biomasë për bioenergjinë është një cikël i shkurtër” pasi pemët rimbjellen.

Megjithatë, kjo ide bie në kundërshtim me pyllëzimin – parimin e mbajtjes së pyjeve të paprekura – sepse ndërsa pyjet e ndryshme zëvendësohen me plantacione të një specie të vetme pemësh, kjo i bën ato jo vetëm më të prekshme ndaj sëmundjeve, por edhe në përgjithësi më pak efikase në sekuestrimin e karbonit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.