Mandati i tretë për një Shqipëri të re

Kryeministri Edi Rama po korr gjithnjë e më shumë sukses në skenën ndërkombëtare, ku po ngjall vazhdimisht një interes për mediat më të zëshme perëndimore. Roli si protagonist në skenën politike po e bën atë udhëheqësin e ardhshëm politik të mundshëm të zonës së Ballkanit Perëndimor.

Por, në fillim të mandatit të tij të tretë në krye të qeverisë, në fakt do të donim një kthesë vendimtare në politikën kombëtare, një goditje të fortë, nëpërmjet së cilës të lihej shenja e udhëheqjes së tij në historinë e vendit.

Deri më tani, përparësia e Shqipërisë ka qenë rritja, me çdo kusht dhe në çdo mënyrë, për të dalë nga prapambetja në të cilën një regjim obskurantist dhe pauperist e kishte lënë për dekada me radhë.

Por sot, ky zhvillim i furishëm dhe i egër rrezikon ta dëmtojë vendin në një mënyrë të pariparueshme, duke e hedhur atë në një greminë pa strategji dhe plot pabarazi shoqërore.

Një ekip i rinovuar ministrash, emrat e të cilëve sapo u publikuan, nuk do të jetë i mjaftueshëm për mandatin e tretë.

Përkundrazi, ajo që do të shërbente, do të duhet të jetë një strategji qeveritare që do të vizatonte dhe përshkruante planin e Shqipërisë në të ardhmen. Një Shqipëri më e mirë se kjo e tanishmja!

Çfarë mund të bëhet? Disa prej pak ideve dhe sugjerimeve të thjeshta për një strategji qeveritare që shikon drejt së ardhmes.

Taksat mbi kapitalin e madh mund të rriten (efektivisht), duke përdorur edhe modelet e reja mbi taksat mjedisore të propozuara në konventat ndërkombëtare.

Fitimet nga këto të ardhura të reja mund të drejtohen, për shembull, në krijimin e një sistemi efikas shëndetësor, duke luftuar korrupsionin. Një nga hendeqet e mëdha të këtij vendi. Të kërkosh ryshfet për të trajtuar qytetarët dhe, shpesh, jo në mënyrë cilësore, është një praktikë e papranueshme në një vend të civilizuar. Korrupsion ky që e dimë të jetë i vështirë për t’u luftuar, edhe si pasojë e një kulture kolektive.

Politikat arsimore dhe sociale gjithashtu duhet të përfitojnë nga një rishpërndarje e të ardhurave që të financonin kështu një reformë thelbësore. Universitetet tona vuajnë nga një cilësi tejet e dobët dhe pabarazia sociale është gjithnjë e më e dukshme.

Qeveria do të duhet të dekurajojë (edhe këtu duke përdorur standardet mjedisore që po përhapen ndërkombëtarisht), investimet në ndërtim që po nxisin një bulimi të vërtetë çimentoje, e cila po i shndërron qytetet kryesore në të pajetueshme dhe po shkatërron trashëgiminë natyrore të vendit.

Zhvillimi i një metropoli me më shumë se 1 milion banorë si Tirana, pa një plan të vërtetë rregullator, po krijon një përbindësh që, shumë shpejt, do të rezultojë i pakontrollueshëm.

Ndërtesat janë pranë njëra-tjetrës, ndërtuar pa asnjë rregull, duke zënë çdo hapësirë ​​në dispozicion.

Nuk ka mjaftueshëm rrugë dhe pak ose aspak vende parkimi, apo hapësira kolektive, a kënde lojërash për fëmijë.

Së shpejti, edhe kanalizimet dhe shërbimet thelbësore do të jenë të pamjaftueshme për të përballuar shtimin e banorëve në pallatet e reja.

Rreziku është që, pas një dhjetëvjeçari, kur fasadat e pallateve të kërkojnë mirëmbajtje, të gjendemi para një qyteti më shumë të ngjashëm me botën e tretë.

Një qytet pa shpirt, ku të fshihen të gjitha gjurmët e së kaluarës dhe të identitetit mesdhetar, duke ndjekur ëndrrën e metropoleve të Evropës veriore. Por Tirana nuk do të jetë kurrë një qytet skandinav dhe ndërkohë nuk është më një qytet mesdhetar.

Nëse vazhdon kështu, kryeqyteti (dhe pas tij, Shqipëria) do të bëhet një vend kaotik – pa identitet – si banorët e tij, i angazhuar vetëm për të fituar para në mënyrën më komode.

E njëjta gjë mund të thuhet për Durrësin dhe një pjese të madhe të bregdetit, ku ndërtesat tashmë fshehin detin dhe ku janë krijuar objekte turistike që mund të strehojnë vetëm segmentin low cost të atij tregu.

Frika është që, shumë shpejt, të njëjtin fat do të ketë edhe peizazhi i mrekullueshëm i bregdetit Jon, duke shkaktuar kështu dëme të pariparueshme që do të jenë jo vetëm mjedisore, por edhe ekonomike për vendin.

Shkurajimi i kësaj monokulture ekonomike të çimentos në favor të investimeve produktive në aktivitetet inovative të industrisë dhe ekonomisë mund t’i japë një strukturë ekonomike vendit dhe të garantojë vende pune dhe më të sigurta për të rinjtë e shumtë që vazhdojnë të emigrojnë.

Me pak fjalë, nga qeveria e re e mandatit të tretë, ne presim ide të reja dhe politika të reja, që do të krijojnë dizajnin dhe projektin e Shqipërisë të së ardhmes, atë që duam për fëmijët tanë.

Është një ëndërr? Ne jemi duke pritur që Edi Rama të provojë se ai është një udhëheqës i vërtetë edhe në shtëpinë e tij dhe jo vetëm për Ballkanin Perëndimor.