Marrëveshja saudite-ruse i dërgon një mesazh të qartë Bidenit

Presidenti amerikan, Joe Biden, ka shënuar arritje mbresëlënëse në politikën e jashtme në gati dy vitet e tij si lider.

Mjerisht, marrëdhëniet me Arabinë Saudite nuk janë njëra prej tyre.

Biden tregoi vendosmëri dhe durim të çeliktë ndërsa hartonte dhe zbatonte me sukses një politikë për t’iu kundërvënë armiqësisë së Vladimir Putin-it dhe pushtimit të Ukrainës.

Në këtë proces, ai unifikoi dhe zgjeroi NATO-n, i siguroi traktatit një arsye ekzistence që i mungonte dukshëm për vite me radhë dhe farkëtoi një regjim të gjerë dhe efektiv sanksionesh kundër Rusisë.

Si pjesë e politikës së tij ndaj Kinës, Biden përdori rigjallërimin e NATO-s si një spirancë për të forcuar dhe zgjeruar më tej aleancat, veçanërisht në rajonin e gjerë Indo-Paqësor që shtrihet nga India në Gadishullin Korean, Tajvani, Deti i Kinës Jugore dhe Ishujt e Paqësorit.

Ai nuk mundi të rivendoste marrëveshjen bërthamore iraniane, por jo për mungesë përpjekjesh.

Dhe pastaj është Arabia Saudite, dhe në një masë më të vogël Emiratet e Bashkuara Arabe.

Biden kishte rezerva shumë të forta për sauditët, veçanërisht për Princin e Kurorës, Mohammed bin Salman.

Sa i përket politikës, ai mund të ketë qenë i lëkundur dhe i pavëmendshëm ndaj atyre në Washington që mendonin se duhej të kishte rishikuar marrëdhëniet SHBA-Arabi Saudite.

Në vend të kësaj, Washingtoni pretendoi se jemi në vitet ’80 ose ’90 dhe me lehtësi, por në mënyrë të pamatur, injoroi shenjat nga Riadi.

Tani vjen OPEC+, një aleancë e 23 anëtarëve të OPEC-ut dhe prodhuesve të pavarur të naftës, më së shumti Rusia – një aleancë kundër interesave amerikane.

Ajo vendosi të ulë prodhimin e naftës me 2 milionë fuçi në ditë, e vlerësuar në 2 për qind të konsumit ditor global.

OPEC përbën rreth 82 për qind të rezervave globale të naftës dhe 40 për qind të prodhimit, duke përjashtuar Rusinë dhe Shtetet e Bashkuara, prodhuesit dhe konsumatorin më të madh.

Pa u thelluar shumë në gjeopolitikën e energjisë, ulja reale do të jetë rreth 950 mijë fuçi, pasi shumë anëtarë të OPEC-ut aktualisht prodhojnë më pak se objektivat e tyre të kuotave.

Por kjo nuk është çështja.

Ka dy mënyra për të parë vendimin.

Një, është një vendim thjesht biznesi, i cili qëndron përpara kurbës, i motivuar nga një recesion i afërt global.

Ose, dy, është një veprim i hapur anti-amerikan që rezulton nga marrëveshjet e fshehta saudit-ruse.

Ndërsa perspektiva e parë mund të shpjegojë motivet e sauditëve dhe e dyta është në përputhje me interesat e Rusisë, të dyja nuk janë në të vërtetë njësoj të zbatueshme.

Siç pretendon ende ortodoksia e politikës së jashtme amerikane, Arabia Saudite është një aleate.

Anëtarët e OPEC+ u takuan fizikisht në Vjenë, në kundërshtim me videokonferencën që ishte planifikuar fillimisht.

Pse urgjenca për t’u takuar? Pse nxitoni për të shkurtuar dy milionë fuçi kaq shpejt?

Në historinë e tij, OPEC kurrë nuk e uli prodhimin në këtë shkallë kaq shpejt.

Kërkesa për naftë nuk ka rënë, inventarët nuk janë në kapacitetin e plotë.

Në deklaratën e tij, OPEC+ përmendi “pasigurinë që rrethon perspektivat e ekonomisë globale dhe të tregut të naftës”.

Joformalisht, ai iu referua rishikimit të parashikimit të çmimit të naftës në vitin 2023 nga Goldman Sachs nga 125 dollarë në 108 dollarë për fuçi.

Kjo, argumenton OPEC+, justifikon lëvizjen parandaluese.

Por, nuk ka.

Kjo është një gjeopolitikë jashtëzakonisht e ashpër nga ana e sauditëve dhe rusëve.

Të parët janë cinikë, synojnë të rrisin çmimin e naftës dhe të rrisin të ardhurat.

Me rusët, gjithçka ka të bëjë me krijimin e mosmarrëveshjeve midis Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian me shpresën se BE-ja do të bëjë presion ndaj Ukrainës që të pranojë aneksimet nga Rusia dhe të arrijë një armëpushim.

Shtetet e Bashkuara dhe BE-ja tani duhet të kuptojnë një fakt strategjik të jetës: nuk kanë aleat në OPEC.

Historikisht, në kohë krize, Perëndimi kishte një aleat të besueshëm.

Në goditjen dhe embargon e naftës të vitit 1973, Irani ishte partneri.

Në vitin 1979, gjatë Revolucionit Islamik në Iran dhe përsëri në vitin 1990, pas pushtimit të Kuvajtit nga Sadam Husein, Arabia Saudite ishte aleati i SHBA-ve.

Jo më.

Ky duhet të jetë mësimi kryesor për Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj: Gjiri nuk është një aleat i besueshëm.

Ndaloni të pretendoni ndryshe dhe ndaloni së përsërituri klishe të viteve ’90 për “aleatin tonë saudit”.

Në Washington, përtej përgjigjeve fillestare të ndërlikuara vendimi u interpretua si një fyerje kundër Biden-it dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Boshti Riad-Moskë është bërë një tipar i përhershëm i politikëbërjes së OPEC+ dhe kjo është gjithnjë e më shumë një lojë me shumën zero.

Sa më shumë që boshti të jetë aktiv dhe i koordinuar, aq më pak e besueshme është Arabia Saudite për Shtetet e Bashkuara.

Ideja për të përcaktuar lëvizjen e OPEC+ si “një akt armiqësie” me legjislacionin që pason ka shumë të ngjarë të fitojë tërheqje dypalëshe në Kongres.

Nëse Biden dëshiron të rivlerësojë më në fund marrëdhëniet SHBA- Arabia Saudite, ai ka një mori mjetesh në kutinë e tij.

Por, ai do të duhet të konsiderojë se kjo do të krijonte një hapje fitimprurëse dhe të rrezikshme për Kinën.

Të enjten, Biden paralajmëroi për një “Armageddon” të mundshëm bërthamor që rezulton nga kërcënimet e Putin-it.

Ndoshta.

Jo më pak e rëndësishme është një hartë e re gjeopolitike e partnerëve të çuditshëm: Kina, Rusia, Arabia Saudite dhe Irani.

Sauditët nuk janë ende plotësisht atje, por ata po sillen sikur nuk do ta kishin problem.

Më herët gjatë vitit, kryeministri italian, Mario Draghi, hartoi një plan për të frenuar rritjen e çmimit të naftës.

Draghi, një ish-president i Bankës Qendrore Evropiane, paraqiti me Biden idenë e krijimit të një karteli të konsumatorëve të naftës dhe rritjes së fuqisë së negociatave kolektive, ngjashëm me mënyrën se si OPEC bie dakord për kuotat vjetore të prodhimit.

Ideja është në përputhje me legjislacionin në Kongresin e SHBA. Ndërsa kjo nuk është ende e zbatueshme, Riadi dhe Moska mund ta kenë përshpejtuar procesin.

Natyrisht, njerëzit do të shikojnë çmimet e benzinës dhe nëse ato ndikojnë në afatin e mesëm në nëntor dhe si do të ndikojnë te evropianët gjatë dimrit.

Po aq natyrshëm, disa ekspertë të naftës mund të minimizojnë implikimet afatgjata të një uljeje të prodhimit prej 2 milionë fuçi në ditë.

Por historia mund të rezultojë shumë mirë të jetë një riorganizim më i madh gjeopolitik që kërkon një rishikim të politikës së SHBA-së, edhe nëse është e pasigurt dhe e përkohshme.

Marrë nga “Haaretz”, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com