Liz Truss në Tajvan bën thirrje për “NATO-n ekonomike” për të sfiduar Kinën

Kombet e lira duhet të angazhohen për një Tajvan të lirë dhe duhet të jenë të përgatitur për ta mbështetur atë me masa konkrete.

Kështu tha ish-kryeministrja britanike, Liz Truss në një fjalim kryesor në Taipei, në të cilin ajo bëri thirrje për një “NATO ekonomike” për të trajtuar autoritarizmin në rritje të Pekinit.

Ajo theksoi se kishte ardhur për të treguar mbështetje për Tajvanin, i cili ishte “në vijën e parë të betejës globale për liri”, nën kërcënimin e një regjimi totalitar në Kinë. Truss mbërriti në Tajvan të hënën për një vizitë pesë-ditore dhe pritet të takohet me zyrtarë të lartë të qeverisë.

Truss, i cili ishte kryeministre për 44 ditë në 2022 pasi shërbeu si sekretare e jashtme një vit më parë, është politikania më e lartë britanike që ka bërë këtë udhëtim që nga Margaret Thatcher, dhe tërhoqi një qortim nga ambasada e Kinës në Mbretërinë e Bashkuar, e cila tha se vizita ishte ” një shfaqje e rrezikshme politike që nuk do t’i bëjë gjë tjetër veçse dëm Britanisë së Madhe”.

Pekini pretendon Tajvanin si një provincë të Kinës dhe Xi Jinping nuk e ka përjashtuar përdorimin e forcës për të arritur atë që ai e quan “ribashkim”.

Qeveria dhe populli i Tajvanit refuzojnë në masë të madhe perspektivën e sundimit kinez dhe një konflikt i mundshëm dhe pasojat e tij janë shqetësim kyç për komunitetin global.

“Ne nuk mund të pretendojmë se kemi parandalim kuptimplotë pa fuqi të fortë”, tha Truss në një fjalim dhe një panel diskutimi për një institut mendimi në Tajvan, Fondacioni Prospect, të mërkurën.

“Nëse jemi seriozë për parandalimin e konfliktit në Detin e Kinës Jugore, ne duhet të kuptojmë bashkëpunimin në mbrojtje”.

Truss tha se bota nuk mund të mbështetet në Këshillin e Sigurimit të OKB-së ose në Organizatën Botërore të Tregtisë, dhe në vend të kësaj bëri thirrje për një “rrjet të lirisë”, me kombet e lira që punojnë së bashku për të zhvilluar një “NATO ekonomike” për të koordinuar reagimin kundër Pekinit.

Ajo tha se G7 – e cila do të takohet këtë fundjavë në Hiroshima – duhej të koordinohej ekonomikisht kundër detyrimit ekonomik kinez, duke thënë se “ngacmimi në një shkallë të madhe” po ndodhte në të gjithë zonën ndërkombëtare.

Truss tha se Pekini po përdorte pjesëmarrjen ndërkombëtare të Tajvanit si strategji dhe bëri thirrje që anëtarësimi i Tajvanit në Marrëveshjen Gjithëpërfshirëse dhe Progresive për Partneritetin Trans-Paqësor të ndiqet shpejt dhe të miratohet – dhe Kina të mohohet.

Truss është një anëtare e ashpër e partisë konservatore britanike dhe fjalimi i saj u duk se qortonte komentet e bëra nga anëtarët aktualë të qeverisë dhe homologët e tyre evropianë. Muajin e kaluar, Sekretari i Jashtëm i Mbretërisë së Bashkuar, James Cleverly, veçoi ndryshimin e klimës si një fushë në të cilën duhej angazhimi me Kinën, duke thënë se do të ishte gabim të izolohej Pekini.

Të mërkurën Truss tha se kishte “shumë mesazhe të përziera nga bota e lirë”, për të cilat ajo fajësoi një “ide të rreme” se perëndimi mund të bashkëpunonte ende me Kinën për disa çështje.

Kryeministri aktual, Rishi Sunak, duhet t’i mendojë mirë komentet e mëparshme kur ai e shpalli Kinën “kërcënimin më të madh afatgjatë për Britaninë”, shtoi ajo. Ajo bëri thirrje për mbylljen e instituteve Confucius me bazë në Mbretërinë e Bashkuar dhe që Mbretëria e Bashkuar të përjashtojë rifillimin e dialogut ekonomik me Pekinin, duke thënë: “Ne nuk mund të kemi më shumë integrim me ekonominë kineze”.

Ajo tha se Pekini tashmë po punonte për ta bërë veten të vetë-mbështetur ekonomikisht “nëse duam të shkëputemi nga ekonomia apo jo”.

Truss gjithashtu u duk se rrëmbeu komentet e fundit të presidentit francez, Emmanuel Macron, duke thënë se ishte “plotësisht e papërgjegjshme që shtetasit evropianë të lajnë duart nga Tajvani, sepse është shumë larg ose nuk është një pjesë thelbësore e shqetësimeve tona”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.