Kolegji hungarez rekruton influencues izraelitë të krahut të djathtë – përfshirë Yair Netanyahu

Yair Netanyahu, djali i kryeministrit, është planifikuar të marrë pjesë në një konferencë për media në Budapest të mërkurën në një kolegj që konsiderohet i afërt me partinë Fidesz të kryeministrit hungarez Viktor Orban. Konferenca tre-ditore në Kolegjiumin Mathias Corvinus është “E ardhmja e botimit”.

Përveç Netanyahut, i cili përshkruhet në program si një “kolumnist, drejtues i emisioneve në radio, ndikues politik izraelit i mediave sociale”, pjesëmarrës të tjerë përfshijnë drejtues të lartë nga botuesi gjerman Axel Springer dhe redaktorë në media konservatore.

Netanyahu është planifikuar të flasë në dy panele. Njëra titullohet “Modelet e biznesit – a mund të jetë fitimprurëse media online, a mund të mbijetojë shtypi?” Tjetra është “Paraja dhe media: histori suksesi në internet”.

MCC është një kolegj prestigjioz, qëllimi i të cilit është të formësojë gjeneratën e ardhshme të elitës konservatore të Hungarisë. Në 2020 dhe 2021, parlamenti, i cili kontrollohet nga Fidesz, miratoi legjislacionin që transferonte kontrollin e disa universiteteve dhe institucioneve të tjera publike te fondacionet e drejtuara nga njerëz të afërt me partinë.

Megjithëse MCC nuk është një universitet publik, ai mori mbi një miliardë euro – një për qind e produktit të brendshëm bruto të Hungarisë – në para të gatshme, aksione dhe pasuri të paluajtshme si pjesë e lëvizjes.

Qeveria tha se qëllimi ishte t’i bënte kolegjet më të pavarura dhe konkurruese financiarisht. Por kritikët thanë se me të vërtetë synohej të rriste ndikimin e qeverisë mbi akademinë.

Në një intervistë të botuar në Haaretz në hebraisht këtë fundjavë, Prof. Andrea Peto, një historian hungarez, e përshkroi MCC-në si një institucion që ka marrë shumë para nga taksapaguesit hungarezë dhe nga sistemi i varfër i arsimit publik. Një nga qëllimet e saj është t’u mësojë studentëve gjuhën e “iliberalëve”, tha ajo.

Disa izraelitë marrin pjesë gjithashtu në MCC, vuri në dukje ajo, duke parashikuar se ajo që kishte ndodhur në Hungari do të ndodhte së shpejti edhe në Izrael, duke përfshirë kufizimet në Gjykatën Supreme. Ajo e përshkroi përvojën e Hungarisë si një “provë”, duke shtuar se lëvizjet e Fidesz ishin diskutuar paraprakisht me intelektualë nga Hungaria, Kina, Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania.

“Përkrahësit e revolucionit ligjor shpesh citojnë shembuj nga Kanadaja, SHBA-të dhe Britania për të justifikuar planet e tyre radikale”, tha Yonatan Levi, një doktorant që po hulumton populizmin në London School of Economics.

“Por lidhjet e tyre me qeverinë e Orban tregojnë se modeli i tyre nuk është ndonjë vend perëndimor, por Hungaria”.

“Ka një ngjashmëri shqetësuese midis planeve të qeverisë Netanyahu për të ardhmen e gjykatave, sistemit arsimor dhe medias dhe “reformave” që Orban ka zbatuar gjatë dekadës së fundit, të cilat shkatërruan demokracinë në Hungari,” shtoi ai.

“Budapesti vitet e fundit është bërë një vend pelegrinazhi për përfaqësuesit e së djathtës radikale nga e gjithë bota. Orban i mbulon me para, nder dhe tituj dhe ata bëjnë marrëdhënie me publikun për qeverinë e tij nga cilido vend që kanë ardhur”.

Një izraelit që ka lidhje të ngushta me MCC-në është Dr. Gadi Taub, një komentator politik i krahut të djathtë, i cili ishte një mik vizitues në kolegj në dhjetor. Ai mori pjesë në një podcast të MCC dhe dha një leksion për publikun e gjerë me titull “Si Gjykata e Lartë izraelite u bë një qeveri uber”.

Muajt e fundit, Taub ka postuar disa herë në Twitter për Hungarinë dhe Orbanin. Në dhjetor, për shembull, ai tha se ishte në Hungari “për të sjellë në shtëpi disa rekomandime të dobishme se si të shpëtohet demokracia nga e majta. Orban di të punojë”.

Në korrik, pas një “takimi privat dy-orësh me Orban”, Taub shkroi në Twitter se “sot, Evropa Lindore mbart frymën e vërtetë të kulturës evropiane” sepse “emigrimi e ka bërë situatën e Evropës Perëndimore të pakthyeshme. Përzierja e popullatave – kulturës myslimane dhe kulturës evropiane – nuk do të funksionojë”.

Ai gjithashtu përshkroi pjesëmarrjen në një ngjarje MCC së bashku me ambasadorin e Hungarisë në Izrael, Levente Benko dhe një zyrtar të lartë të MCC, Dr. Attila Demko.

“Hungarezët janë të interesuar për Izraelin për arsye të dukshme – të dyja vendet po luftojnë për legjitimitetin e nacionalizmit”, shkroi ai. Përveç kësaj, ai i referoi ndjekësit e tij në një raport të një faqeje lajmesh hungareze që e citonte atë duke sulmuar kritikat e së majtës izraelite ndaj Orbanit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.