Katedralja e Shën Demetrit Megalomartir në Horën e Arbëreshëve

Katedralja në Horën e Arbëreshëve, njihet edhe si Katedralja e Shën Dhimitrit Martirit të Selanikut. Ajo ndodhet në rajonin e Siçilisë. Shërben si seli episkopale e eparkisë së Piana degli Albanesi.

Hora e Arbëreshëvet (Italisht: Piana degli Albanesi) është një qytezë arbëresh me 6 mijë e 427 banorë në Krahinën e Palermos, të rajonit të Sicilisë në Itali.

Ajo njihet si kryeqytet i arbëreshëve, një nga bashkësitë më të madhja e komuniteteve historike shqiptare të Italisë, qendra më e rëndësishme dhe më e populluar e arbëreshëve të Sicilisë, ku ndodhet selia e peshkopit të Kishës Bizantine Italo-Shqiptare në Sicili, Eparkia (ose Eparhia) e Horës së Arbëreshëvet.

Eparkia ka 15 famulli dhe i nënshtrohet Kishës Katolike Italo-Shqiptare. Katedralja daton në fund të Shekullit XV dhe ka afreske arkaike të krijuara nga Pietro Novelli. Pika kryesore e kishës është ikona simpatike e Zotit Nënë me Krishtin. Katedralja e Shën Demetrit Megalomartir në Horën e Arbëreshëve i përket një stili barok.

Stili i ndërtimit të Katedrales së Shën Dhimitrit

Baroku është një stil i inkurajua nga Kisha Katolike Romake si një mjet për të kundërshtuar thjeshtësinë dhe shtrëngimin e arkitekturës, artit dhe muzikës protestante, megjithëse arti luteran barok u zhvillua edhe në disa pjesë të Evropë.

Fasada e saj tregon dy mozaikë të shkollës Monreale të vitit 1960. Ato përshkruajnë Krishtin në fron të rrethuar nga figurat e Shën Gjergjit dhe Shën Dhimitrit.

Ndërtesa ka tre anije, të ndara nga dy rreshta me shtatë kolona mermeri. Në qendër përfaqësohet Lartësimi i Trinisë, në të djathtën Krishti duke u ngjitur në qiell. Në rreshtin e majtë ekziston një pikturë e madhe vaji në kanavacë (D’Antoni A., 1845) që përshkruan Shën Nikollën duke u dhënë mallrat e tij të varfërve.

Vepra më e vjetër me rëndësinë më të madhe artistike është Ikona e Krishtit me Marinë nga shkolla Sienese e vitit 1500, e vetmja e pikturuar me tempera vezë.

Në murin e djathtë, në lidhje me hyrjen kryesore, është varri i At G. Guzzetta, një nga njerëzit më të shquar të Horës. Pas restaurimeve të reja (1960) kori u shndërrua dhe u zgjerua dhe qemeri i fuçisë së naosit qendror u zëvendësua me një çati me kafe me zbukurime ari.

Shenjat e dy stileve janë të dukshme në kishë: një perëndimore, i përfaqësuar nga afresket nga Novelli dhe nga piktura të ndryshme në kanavacë. Ndërsa  tjetri i përket stilit oriental, i vërtetuar nga ikonostasi dhe ikonat e vendosura në korridoret anësore.

Arbëreshët janë të vendosur në jug të Italisë mes shekujve XV dhe XVII në 7 rajone, Pulia, Basilikata, Kalabri, Siçili, Molise, Kampania, dhe Abruco. Njihen dhe si shqiptarët e Italisë dhe pas pesëqind vjetësh kanë të njëjtën veshje dhe gjuhë.

Më herët kultura jomateriale e Arbëreshëve të Italisë është propozuar për në UNESCO.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.