Irani dhe hakmarrja: Jo shumë e butë për të qenë qesharake, jo shumë e ashpër për të qenë provokuese

Vrasja e Ismail Haniyeh në Teheran ishte një shkelje e sovranitetit territorial iranian, një poshtërim i sistemeve të tij të sigurisë në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri.

Udhëheqësi suprem Ali Khamenei ka urdhëruar hakmarrje, Gardianët e Revolucionit sigurojnë se do të ndodhë, rrugët e Teheranit (dhe aleatit të tij Bejrut) janë plot me postera në kujtim të liderit të vrarë të Hamasit.

Është e mundur që gjithçka të përfundojë në asgjë.

Jo, Irani do të përgjigjet.

Por kur? Dhe, mbi të gjitha, si? A do të shkaktojë hakmarrja një luftë rajonale?

Në kërkim të të dhënave, precedentët bëhen të dallueshëm.

Në një rast na u desh të prisnim 5 ditë, në të dytin 13, sot jemi në 12 ditë.

Më 3 janar 2020, Washingtoni vrau me tre raketa gjeneralin Qasem Soleimani ndërsa ai ishte në Irak.

Teherani premtoi hakmarrje ashtu si pas vdekjes së Haniyeh dhe më 8 janar, në të njëjtën kohë me vdekjen e Soleimanit, Irani lëshoi një breshër raketash mbi dy baza amerikane në Irak.

Bastisja u njoftua për të shmangur shkaktimin e shumë dëmeve.

Ajatollahët i thanë publikut iranian se kishin vrarë 90 marinsa.

SHBA pranoi 110 të plagosur dhe kjo ishte fundi i saj.

Më 1 prill 2024, Tel Avivi bombardoi konsullatën iraniane në Damask, duke vrarë 16 persona.

Më 13 prill, një tufë dronësh dhe raketash u lëshuan kundër Izraelit.

Edhe për këtë kishte një “telefonatë lajmëruese”.

Për Teheranin ishte një demonstrim fuqie, për Izraelin dobësie duke qenë se “99% e bombave u kapën”.

Sipas rusëve, të vetmet raketa hipersonike të lëshuara arritën në destinacionin e tyre: “Iron Dome është çarë”.

Ismail Haniyeh u vra në Teheran më 31 korrik.

Pritja e “përgjigjes së pashmangshme” ju bën nervoz.

Për mediat hebraike, sulmi mund të zgjasë dy ose tre ditë.

Mund të jetë e vërtetë që, siç thotë Hezbollahu, koha “është pjesë e dënimit”, por ndërkohë ndihma amerikane për Izraelin është forcuar: më shumë anije, më shumë avionë, më shumë inteligjencë.

Megjithatë, ishte një mënyrë për ta detyruar kryeministrin izraelit Netanyahu të merrte në konsideratë armëpushimin në Gaza dhe shkëmbimin e të burgosurve.

Një takim i ri me Hamasin do të jetë më 15 gusht.

Teherani thotë se nuk dëshiron të ndërhyjë dhe për disa do të ndalojë raketat deri në fund të negociatave.

Në vend të kësaj, të tjerë mendojnë se sulmi do të ndodhë mes datës së sotme dhe nesër, që përkon me përvjetorin hebre të Shkatërrimit të Tempullit (Tisha B’Av) dhe Marrëveshjes së Abrahamit.

Të tjerë (media arabe) raportojnë për një moratorium dy-javor të rënë dakord midis Teheranit dhe Washingtonit.

Do të ishte hapur një kanal diplomatik indirekt për të diskutuar gjithçka: pushtimin e Gazës, fillimin e një shteti palestinez, fundin e sanksioneve ndaj Iranit.

Do të ishte një kthesë e ëndrrave.

“Shpresoj që ata t’i bëjnë llogaritjet e tyre mirë, sepse kushdo që na godet, siç nuk ka bërë kurrë më parë, duhet të presë të njëjtën përgjigje”, paralajmëroi Yoav Gallant, Ministër i Mbrojtjes së Hebrenjve.

Republika Islamike është e vetëdijshme se është më e dobët se Izraeli, sidomos me SHBA-të përkrah saj.

Një sulm frontal do t’i jepte Tel Aviv-it autorizimin moral për t’u përgjigjur masivisht dhe, vitet e fundit, ajatollahët kanë treguar se preferojnë të rraskapitin armikun, të godasin dhe të vrapojnë për të hapur luftë.

Burime të pakontrolluara thonë se presidenti i ri Pezeshkian përfaqëson krahun e kujdesshëm të lidershipit iranian, pasi është i shqetësuar për dëmin ekonomik që mund të shkaktojë një përgjigje izraelite.

Më mirë ta gëlltisni krenarinë tuaj edhe për disa vite (ose javë) dhe më pas fitorja ose zgjidhja diplomatike do të jetë më e lehtë.

Por ka edhe një arsye tjetër pse Irani përpiqet të gjejë masën e duhur të hakmarrjes: jo shumë i butë për të mos qenë qesharak, jo shumë i ashpër për të mos qenë provokues.

Në fillim të vitit deputeti konservator Ahmad Ardestani bëri një gafë duke thënë se “kemi frikë nga lufta se populli mund të dalë në rrugë”.

Regjimi është i fortë jashtë vendit nëpërmjet përfaqësuesve të tij, por i dobët brenda.

Protestat e grave, jetës, lëvizjes për liri dhe kriza ekonomike kanë ulur mbështetjen popullore.

Një bombardim shkatërrues mund të nxisë protesta të reja.

Kjo është arsyeja pse në mediat sociale iraniane disa flasin për vrasjen e egër të Haniyeh në Teheran si një “kurth sionist për Republikën Islamike”.

Rezultati i debatit do të kuptohet në fund të sulmit iranian. Kur të mbërrijë.

Marrë nga “Corriere Della Sera”, përshtatur për Albanian Post 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.