E ulur në këmbët e një peme mes gjelbërimit të harlisur, Farha (e luajtur nga Karam Taher) është zhytur në librin e saj. Ajo nuk ka vëmendje për asgjë tjetër.
As për lakimet qetësuese të ujëvarave, as për vjeljen e fiqve, as për spërkatjen e ujit që shoqëronte të qeshurën e gëzueshme të shokëve të saj.
Megjithatë, së shpejti, ajo do të duhet të mbyllë librin për të ndjekur mësimin e fesë që jep sheiku i fshatit.
Atë ditë, plaku do t’i lërë vajzat adoleshente të ikin më herët, sepse Souad, njëra prej tyre, do të martohet të nesërmen. Por Farha është larg këtyre shqetësimeve. Ajo ëndërron vetëm shkollën, çantën dhe fletoret. Edhe matematikën dhe gjeografinë.
Jemi në vitin 1948. Ajo është 14 vjeçe.
Babai i tij (Ashraf Barhom) është kryetar i një fshati palestinez. Me gjithë hezitimin e tij fillestare – shenjat politike janë të këqija – ai përfundon duke e regjistruar vajzën e tij në një shkollë në qytet ku ajo mund të gjejë shoqen e saj më të mirë, Farida (Tala Gammoh).
Lumturia duket e arritshme. Nuk do të arrihet kurrë gjithsesi.
Nakhba (kijameti) do të vijë si një tornado, për të marrë gjithçka në rrugën e saj.
Shpërthime dhe të shtëna armësh dëgjohen. Altoparlantët e armikut i bëjnë thirrje popullatës që të largohet sa më shpejt nga zona për të shmangur gjakderdhjen.
Nën kërcënim, frikë në stomak, banorët ikin. E shqetësuar, Farha nuk dëshiron të braktisë të atin dhe refuzon të largohet me Faridën dhe familjen e saj. Duke mos ditur se çfarë të bëjë, kryetari e mbyll vajzën e tij në një qilar dhe i premton se do të kthehet për të.
Ne nuk e dimë saktësisht se sa kohë Farha qëndron e mbyllur, e detyruar të kërkojë rezervat dhe të mbijetojë falë ujit të shiut që ajo mbledh duke përdorur një hapje të vogël nga jashtë, e cila e lejon atë të spiunojë pa u parë.
Kamera e regjisorit dhe skenaristit jordanez, Darin J. Sallam, rrëfen një tronditje të dyfishtë përmes vështrimit të saj. Shikuesi vëzhgon heroinën, duke e parë si të pafuqishme përballë spastrimit etnik të fshatit të saj.
Pas shpopullimit të zonës përreth, ushtarët izraelitë patrullojnë në kërkim të atyre që ende fshihen atje. Adoleshenja më pas është dëshmitare e një skene dhune të jashtëzakonshme: ekzekutimi gjakftohtë i një familjeje të tërë.
I publikuar në Netflix më 1 dhjetor, pas premierës në Festivalin e Filmit në Toronto në shtator 2021, filmi “Farha” ngjalli menjëherë polemika.
Sipas Darin J. Sallam, është frymëzuar nga një histori e vërtetë, ajo e Radiyyé, një gruaje të re, e cila në vitin 1948, pasi kishte humbur gjithçka, mori rrugën e mërgimit në Siri.
Ngadhënjimi i shkaktuar nga Farha ilustron këmbënguljen e një tabuje. Është e pamundur për një shumicë dërrmuese të izraelitëve të pranojnë se shteti hebre ka lindur në gjak. Se pa dëbimin e palestinezëve, nuk do ta shihte kurrë dritën e diellit.
Dhe, për më të “moderuarit” mes tyre, se kjo verbëri nuk lidhet vetëm me të djathtën e shoqërisë. Sepse edhe kur e majta izraelite ekzistonte ende – edhe për atë që ka mbetur prej saj – “e keqja” ende daton në vitin 1967. Para kësaj, ajo ishte një vrimë e zezë.
Fjalimet “e arsyeshme” mund të denoncojnë pushtimin e Jerusalemit Lindor, Bregut Perëndimor dhe Rripit të Gazës pas Luftës Gjashtë Ditore.
Ata mund të bëjnë thirrje për respektimin e ligjit ndërkombëtar. Për të kritikuar zhvillimin e kolonive dhe, ndoshta, për të hedhur një vështrim kritik ndaj bllokadës së Gazës apo edhe ndaj racizmit në Izrael.
Por të pranosh se nën kalldrëmin izraelit ka një varrezë të madhe palestineze është e paimagjinueshme.
Thyerja e një miti është mjaft e vështirë…
Këtë e ka provuar ta bëjë edhe “Tantura” këtë vit, duke paraqitur ngjarjet e një masakre civile prej ushtarëve izraelitë, në fshatin palestinez të Tantura-s, në vitin 1948.
Megjithatë, ndryshe nga Tantura, filmi Farha përfaqëson një këndvështrim palestinez.
Kjo nuk është për të lehtësuar ndërgjegjen e tij, më shumë se shtatë dekada pas pjesëmarrjes në Nakba.
Apo, duke u përpjekur të shkaktojë një goditje elektrike në mesin e tij. Por, për të rimarrë historinë e tij, për ta treguar me fjalët e tija.
“Fahra”, këtë, në mënyrën e vet, e bën!
Marrë nga L’Orient le Jour, përshtatur për Albanian Post
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
