Dështimet e mëdha teknologjike të vitit 2021

Përgjatë pandemisë, teksa teknologjia vazhdoi t’i mbante njerëzit të lidhur me njëri-tjetrin, e bëri jetën edhe të vështirë.

Këtë vit, kishte raste kur teknologjia dështoi ose nuk funksionoi plotësisht.

Agjencia e lajmeve, “CNN”, ka bërë listën e vet të këtyre dështimeve teknologjike më të rëndësishme të vitit 2021.

Rrjedhja masive e të dhënave në Facebook dhe LinkedIn

Ekspertët e sigurisë kibernetike kanë njoftuar në muajin prill se informacioni personal i gjysmë miliardë përdoruesve të Facebook-ut, duke përfshirë numrat e telefonit, ditëlindjet dhe adresat e email-it, ishin postuar në një faqe interneti të përdorur nga hacker-at.

Asokohe, Facebook-u ka pohuar se të njëjtat të dhëna ishin raportuar më parë si të fshira nga profilet e njerëzve nga “aktorë keqdashës” në vitin 2019 dhe çështja u rregullua në të njëjtin vit.

Megjithatë, incidenti tregoi edhe një herë se sa të cenueshme mund të jenë kompanitë që mbledhin sasi masive të të dhënave personale për aktorët e këqij.

Po në prill, LinkedIn-i ka konfirmuar se detajet e disponueshme publikisht të fshira nga rreth 500 milionë profile të përdoruesve të vet ishin ofruar për shitje në një faqe interneti hacker-ash.

Në atë kohë, kompania ka thënë se baza e të dhënave për shitje ishte “një grumbullim i të dhënave nga një numër faqesh interneti dhe kompanish”.

Gjithashtu ka thënë se “nuk ishte një shkelje e të dhënave të LinkedIn-it”.

Aplikacioni Citizen identifikon gabimisht një zjarrvënës të dyshuar

Në muajin maj, startup-i Citizen, aplikacioni i të cilit dërgon alarme në kohë reale për krimin, ka ofruar një shpërblim prej 30 mijë dollarësh për ndihmë për të përcaktuar se kush ndezi një zjarr në Los Angeles.

Këshillat, duke përfshirë një foto të një burri të postuar në Signal, e shtynë policinë të arrestonte një të dyshuar. Kishte vetëm një problem. Ai ishte identifikuar gabimisht.

Kompania kishte përdorur një produkt të ri në aplikacionin e saj të quajtur OnAir për të transmetuar informacionin rreth të dyshuarit, por ka pohuar se nuk kishte ndjekur protokollet e veta të verifikimit përpara se të qarkullonte informacionin.

Sulmet ransomware, një telash i madh

Këtë vit, sulmet ransomware në të cilat hacker-at marrin akses në një sistem kompjuterik dhe mbajnë peng një kompani për para, u rritën ndjeshëm, veçanërisht ato që synonin bizneset dhe infrastrukturën kritike.

Në muajin maj, një sulm i madh vuri në dukje cenueshmërinë e infrastrukturës amerikane ndaj krimeve të tilla: Gazsjellësi Kolonial.

Një nga tubacionet më të mëdha të karburantit në SHBA, ai u detyrua të ndalonte operacionet kur rrjeti u godit nga një sulm kibernetik nga hacker-at që kishin akses në një fjalëkalim të komprometuar.

Më vonë, shefi ekzekutiv ka pranuar se kishte paguar 4.4 milionë dollarë si shpërblim për të vënë në funksion rrjetin e kompanisë përsëri.

Kurse në qershor, hetuesit amerikanë në Departamentin e Drejtësisë nxorrën se kishin rikuperuar 2.3 milionë dollarë në kriptomonedhë për hacker-at që ishin pas sulmit të gazsjellësit.

Dy ndërprerjet që shkatërrojnë pjesën më të madhe të internetit

Në më pak se dy javë, dy ndërprerje.

Ndërprerje që shkatërruan pjesë të mëdha të internetit dhe që u shkaktuan nga kompani teknologjike që shumica e njerëzve as që i njihte.

Ndërprerjet u zbuluan shpejt dhe ishin afatshkurtra, por ato nxorrën në pah se sa të varur janë njerëzit në internet dhe se sa i pasigurt mund të jetë ai.

Ishte tetë qershor kur faqet e panumërta të internetit pësuan shkëputje për shkak të një ndërprerjeje në rrjetin Fastly të shpërndarjes së përmbajtjes.

Kurse më 17 qershor, një çështje në një kompani të ngjashme, Akamai Technologies, çoi në të njëjtën situatë.

Ndërprerja e Fastly u vu re brenda një minute dhe zgjati më pak se një orë për faqet e internetit më të prekura, ndërsa Akamai njoftoi klientët për problemin brenda sekondave dhe ishte në gjendje ta rregullonte atë brenda katër orëve.

Dita e tmerrshme e Facebook-ut

E hëna e katër tetorit ishte e tmerrshme në shumë fronte për kompaninë që së shpejti do të riemërohej si Meta.

Një natë më parë, denoncuesja Frances Haugen ka zbuluar identitetin e saj, duke pretenduar se kompania e dinte se si rrjetet e saj sociale përdoreshin për të përhapur keqinformime, gjuhë urrejtjeje dhe dhunë.

Më pas, një ndërprerje e madhe e mbylli Facebook-un, WhatsApp-in dhe Instagram-in për orë të tëra, për të cilat u fajësuan “ndryshimet e konfigurimit”.

Aksionet e saj ranë pasi kompania u përball me çështjet e duelit të një ndërprerjeje dhe goditjeje nga paraqitja televizive e Haugen. Dhe u përgatit për më shumë shqyrtim rregullator pasi Haugen ishte vendosur të dëshmonte përpara anëtarëve të Kongresit.

Po atë ditë, kompania ka kërkuar edhe rrëzimin e një ankese antitrust që ishte paraqitur kundër saj nga Komisioni Federal i Tregtisë.

Kurse në fund të tetorit, një konsorcium prej 17 organizatash të lajmeve të SHBA-ve nisi të botonte historitë e tyre bazuar në dokumentet e përfshira në zbulimet e bëra në Komisionin e Letrave me Vlerë dhe Shkëmbim.

Ato u ofruan në Kongres në formë të redaktuar nga këshilltari ligjor i Haugen.

Konsorciumi shqyrtoi versionet e redaktuara të marra nga Kongresi. Këto histori përfshinin detaje rreth mënyrës se si grupet e koordinuara përdorin Facebook-un për të nxitur dhunën dhe se si trafikantët e qenieve njerëzore përdorin rrjetin social për shfrytëzimin e njerëzve.

Tesla tremb shoferët

Elon Musk, shefi ekzekutiv i Tesla-s, ka promovuar prej kohësh software-in “me vetëdrejtim të plotë” të automjeteve elektrike.

Megjithatë, funksioni ende nuk është plotësisht autonom.

Përkundrazi, ofron veçori të ndihmës së shoferit që kërkojnë që përdoruesit të bien dakord se duhet të qëndrojnë vigjilentë në timon në rast se duhet ta marrin përsipër.

Për më tepër, vetëm një numër i vogël drejtuesish Tesla kanë qenë në gjendje ta provojnë atë deri më tani, duke përfshirë një grup klientësh që kanë paguar 10 mijë dollarë për akses.

Teksa funksioni mund të tingëllojë fantastik, shoferët që e kanë përdorur shpesh nuk janë të sigurt.

Dhe kjo është një perspektivë e tmerrshme kur drejtuesit gjenden pas timonit të një automjeti që peshon mijëra paund.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.