Apnea është një çrregullim i gjumit dhe pacientët zakonisht ndalojnë frymëmarrjen në gjumë për një kohë, disa herë gjatë natës.
Lloji më i zakonshëm i çrregullimit është “apnea obstruktive” e gjumit. Ndodh kur gjuha, bajamet ose indet e tjera të buta në pjesën e pasme të fytit bllokojnë rrugët e frymëmarrjes. Kur përpiqeni të thithni, ajri nuk mund të kalojë.
Apnea qendrore e gjumit ndodh në një numër të vogël rastesh dhe ndodh sepse truri nuk i sinjalizon trupit të marrë frymë kur ka nevojë.
Ky çrregullim është më i zakonshëm te meshkujt, deri në shtatë për qind të të rriturve, shpjegon David M. Rapoport, një ekspert nga Qendra e Shëndetit të Gjumit në Nju Jork.
Momentet kur trupi juaj nuk merr mjaftueshëm oksigjen, ose apnea zgjat nga 10 deri në 20 sekonda, disa herë në gjumë. Mund të zgjasë më shumë.
Deri në katër pushime në një orë konsiderohen normale, por nëse keni më shumë se 15, në raste të rënda deri në 60, vuani nga apnea, një çrregullim serioz dhe i rrezikshëm, vëren Rapoport.
Çrregullimet e zgjatura të gjumit shoqërohen me rrahje të çrregullta të zemrës, hipertension, madje edhe sulme në zemër. Zbulimi, diagnostikimi i hershëm dhe fillimi i terapisë në kohën e duhur mund të zvogëlojë rrezikun.
Jeni vazhdimisht të lodhur
Lodhja është një nga simptomat kryesore të apneas. Kur ndaloni frymëmarrjen dhe truri juaj dërgon një thirrje për ndihmë, ju zgjoheni edhe pse shpesh nuk jeni në dijeni për këtë.
Zgjimi, edhe nëse zgjat vetëm për disa sekonda, mund të prishë ciklin tuaj të gjumit dhe t’ju bëjë të lodhur në mëngjes. Nëse ndiheni shpesh të lodhur, drejtohuni te mjeku sepse mund të jetë simptomë e çrregullimeve dhe sëmundjeve të tjera.
Gërhisni me zë të lartë
Gërhitja me zë të lartë është një tjetër simptomë kryesore e apneas.
Por jo të gjithë ata që kanë apnea gërhasin, shpjegon Michael Breus, doktor në Qendrën Shëndetësore të Gjumit.
Ai shton se gjumi me rrugët e frymëmarrjes pjesërisht të bllokuara në hundë dhe sinuse shkaktojnë dridhje që rezultojnë në një gërhitje. Por ekspertët theksojnë se edhe nëse nuk gërhisni ka vend për shqetësim, sepse kjo ndonjëherë do të thotë thjesht po ndaloni frymëmarrjen.
Nëse nuk ka kalim të oksigjenit nëpër vrimat e hundës, nuk mund të ketë zë, shpjegojnë mjekët.
Me zhurmën e gërhitjes, partnerët tuaj mund të vërejnë gulçim dhe se si ju përpiqeni të thithni ajër ndërsa filloni të merrni përsëri frymë. Kjo mund të jetë shqetësuese për dikë që fle pranë jush, dhe ju ndoshta as nuk do ta vini re.
Mund të bini në gjumë kudo dhe kurdo
Nëse nuk mund ta ndaloni veten të bini në gjumë në kinema ose ndërsa shikoni TV, mund të jetë një shenjë lodhjeje që tregon apnea. Kjo nuk është vërtet befasuese sepse gjumi juaj ndërpritet disa herë gjatë natës.
Nëse jeni nga ata njerëz që gjithmonë thonë: ah, është normale të biesh në gjumë kurdo dhe kudo, atëherë diçka nuk është në rregull sepse nuk është aspak normale dhe duhet të flasësh me një mjek që të të dërgojë për një ekzaminim serioz, thekson Rapoport.
Ky zakon jo vetëm që paraqet probleme banale si humbja e një filmi apo një ngjarjeje, por mund të ndodhë edhe gjatë drejtimit të automjetit dhe më pas bëhet një rrezik për jetën tuaj dhe të të tjerëve.
Jeni nervoz dhe keni probleme me kujtesën
Ndryshimet e shpeshta të humorit, problemet me kujtesën dhe përqendrimin mund të jenë shenjë e problemeve me gjumin.
Kur zgjoheni më shumë se 5 deri në 15 herë në orë, trupi juaj nuk mund të arrijë fazat e thella dhe restauruese që i nevojiten për të funksionuar siç duhet.
Kjo mund të ndikojë në kujtesën e detajeve të thjeshta si për shembull të kujtoni se ku e keni parkuar makinën, mund të prishë përqendrimin dhe kryerjen e detyrave të përditshme. Gjithashtu, gjumi i keq ndikon në disponimin tuaj, veçanërisht kur ndodh çdo natë.
Mëngjesi fillon me dhimbje koke
Kur nuk merrni frymë siç duhet, trurit tuaj i mungon oksigjeni, gjë që shkakton dhimbje koke në mëngjes. Ky nuk është një shkak i zakonshëm i dhimbjes së kokës dhe ndalon një ose dy orë pas zgjimit, kur truri merr sasinë e nevojshme të oksigjenit.
Zgjoheni për të urinuar
Shkuarja në tualet gjatë natës mund të jetë pasojë e plakjes dhe problemeve të prostatës apo konsumimit të sasive të mëdha të lëngjeve para se të shkoni në shtrat, por ato janë edhe një nga shenjat e apneas.
Njerëzit që vuajnë nga apnea shpesh zgjohen pasi ndalojnë frymëmarrjen dhe shkojnë për të urinuar, shpjegon Breus. Kur jeni në një fazë më të dobët të gjumit, do të zgjoheni shumë më lehtë për shkak të presionit në fshikëz.
Zgjohuni me fyt dhe gojë të thatë
Kur gërhitni me gojën hapur gjatë periudhës së frymëmarrjes, ju thithni shumë ajër dhe trupi juaj nuk prodhon mjaftueshëm pështymë, kështu që është krejt normale që fyti të thahet. Kjo është arsyeja pse shpesh keni etje. Ky nuk është një shkak i zakonshëm i apnesë së gjumit, por nëse ndodh pothuajse çdo mëngjes, duhet të konsultoheni me një mjek.
Apnea nuk është një problem i pazgjidhshëm, por nuk do t’i ndihmojë të gjithëve të njëjtat gjëra. Gjumi në krah, protezat dentare që ndihmojnë në mbajtjen e rrugëve të frymëmarrjes të hapura, pajisje speciale, por edhe operacione, janë zgjidhjet e mundshme të këtij problemi shëndetësor.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
