100 milionë për hekurudhën Vorë-Hani i Hotit, çfarë përfshin financimi i BE-së

Është nënshkruar marrëveshja mes Shqipërisë dhe Bankës Evropiane të Investimeve, sa i takon ndërtimit të linjës hekurudhore Vorë-Hani i Hotit, një projekt ky, i cili pritet të jetë i një rëndësie të veçantë si për Shqipërinë, ashtu edhe për gjithë rajonin.

Marrëveshja është firmosur nga zëvendëskryeministrja dhe njëkohësisht ministre për Infrastrukturën dhe Energjinë, Belinda Balluku.

Në parim, projekti pritet që të rrisë komunikimin mes vendeve dhe të lehtësojë lëvizjen e qytetarëve dhe mallrave.

Po çfarë përfshin ai konkretisht?

EIB Global, krahu i Bankës Evropiane të Investimeve (EIB) për financimin e aktiviteteve jashtë Bashkimit Evropian, ka nënshkruar një hua prej 100 milionë eurosh me Shqipërinë nën një paketë financiare Team Europe për modernizimin dhe elektrifikimin e një linje hekurudhore 120 kilometra nga Vora në Shqipërinë e mesme, deri në Hanin e Hotit në kufi me Malin e Zi.

Projekti është në përputhje me mbështetjen strategjike të BE-së për ndërtimin dhe rehabilitimin e seksioneve kryesore hekurudhore në Ballkanin Perëndimor, duke synuar të rrisë aksesin dhe atraktivitetin e transportit hekurudhor, duke kontribuar në zhvillimin socio-ekonomik, lidhje më të mira tregtare, kalimin në mënyra më të qëndrueshme të transportit dhe dekarbonizimit të ekonomive vendore.

Paketa e financimit të Team Europe për këtë projekt përfshin kredinë e EIB-së prej 100 milionë euro të finalizuar sot, një grant investimi të miratuar prej 126 milionë eurosh të BE-së të kanalizuar nëpërmjet Kornizës së Investimeve të Ballkanit Perëndimor (WBIF) dhe një kredi prej 98.75 milionë euro nga Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim.

Ceremonia e nënshkrimit u zhvillua në Tiranë dhe u ndoq nga një delegacion i EIB Global i kryesuar nga zëvendëspresidenti i BEI-së Kyriacos Kakouris, kryeministri shqiptar Edi Rama, zëvendëskryeministrja Belinda Balluku dhe i Ngarkuari me Punë i Delegacionit të BE-së në Shqipëri, André Rizzo.

Nënkryetari i EIB Kyriacos Kakouris, i cili është përgjegjës për aktivitetet e Bankës në Ballkanin Perëndimor, tha: “Ky projekt është një demonstrim i shkëlqyer i partneritetit të fortë nën iniciativën Team Europe. Përpjekjet tona të përbashkëta do të forcojnë lidhjen midis Shqipërisë, rajonit dhe Bashkimit Evropian, ndërkohë që promovojnë lëvizshmëri të qëndrueshme që hedh themelet për një rrjet hekurudhor të zgjuar, elastik, të sigurt dhe gjithëpërfshirës në vend dhe rajon. Si bankë e BE-së për klimën, BEI është plotësisht e angazhuar në mbështetjen e zhvillimit dhe modernizimit të sektorit hekurudhor në Shqipëri dhe në të gjithë rajonin”.

Zëvendëskryeministrja e Shqipërisë dhe Ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, tha: “Linja hekurudhore Vorë – Hani i Hotit, që shtrihet 120 kilometra deri në kufirin malazez, është e rëndësishme jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për lidhjen rajonale, pasi ajo do të lehtësojë lëvizjen e mallrave dhe qytetarëve, duke nxitur rritjen ekonomike. Pas linjës hekurudhore Tiranë-Durrës me degëzim në Rinas, linja hekurudhore Vorë-Hani i Hotit përfaqëson projektin e dytë madhor të qeverisë shqiptare në transportin hekurudhor. BEI mbetet një nga partnerët tanë më të rëndësishëm në realizimin e disa projekteve strategjike në lidhje me infrastrukturën rrugore dhe hekurudhore”.

Projekti do të mundësojë elektrifikimin e shinave hekurudhore, rindërtimin e 12 stacioneve hekurudhore, futjen e një sistemi të ri telekomunikacioni dhe sinjalistike dhe përmirësime të sigurisë.

Këto do të mundësojnë shpejtësi trafiku deri në 120 km/h, duke rritur efikasitetin dhe kapacitetin e transportit hekurudhor të pasagjerëve dhe mallrave. Si një zgjatim i Korridorit Kryesor TEN-T Mesdhetar, linja hekurudhore Vorë-Hani i Hotit lidh Tiranën me Podgoricën dhe është e vetmja lidhje hekurudhore midis Shqipërisë dhe pjesës tjetër të Evropës.

I Ngarkuari me Punë i Delegacionit të BE-së në Shqipëri, André Rizzo tha: “Ndërsa Shqipëria dhe rajoni ecin përpara në rrugën e tyre drejt integrimit në BE, njerëzit tashmë mund të përjetojnë përfitime konkrete nga ky proces. Linja hekurudhore Vore-Hani i Hotit e financuar nga BE do të sjellë udhëtime më të shpejta dhe më të sigurta si për mallrat ashtu edhe për pasagjerët përgjatë bregdetit të Adriatikut. Ai do të nxisë lidhjen për njerëzit dhe tregtinë në Shqipëri, në rajonin e Ballkanit Perëndimor dhe me BE-në. Për më tepër, do të kontribuojë gjithashtu në avancimin e tranzicionit të gjelbër të Shqipërisë”.

Një ekip ekspertësh nga programi i përbashkët këshillimor i Komisionit Evropian dhe EIB JASPERS kanë zhvilluar një plan veprimi për të forcuar kapacitetet për menaxhimin e projekteve të infrastrukturës hekurudhore në Shqipëri. EIB po ofron gjithashtu mbështetje teknike për qeverinë e Shqipërisë për përgatitjen e projektit hekurudhor të Korridorit VIII në hekurudhat Durrës-Rrogozhinë dhe Rrogozhinë-Pogradec.

EIB është financuesi kryesor i projekteve hekurudhore në Ballkanin Perëndimor, duke dhënë hua mbi 1.7 miliardë euro për investime në sektorin hekurudhor në rajon deri më sot. Në dhjetë vitet e fundit, Banka ka dhënë mbi 40 miliardë euro për të mbështetur projektet hekurudhore në mbarë botën.